Διονυσίου Ζωή
Η Ζωή Διονυσίου γεννήθηκε στις Σέρρες το 1972. Είναι Λέκτορας Μουσικής Παιδαγωγικής στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου. Σπούδασε Παιδαγωγική (Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών, ΑΠΘ) και Μουσική (Πιάνο, Ανώτερα Θεωρητικά και Βυζαντινή Εκκλησιαστική Μουσική). Έχει τίτλους Μεταπτυχιακού (MA) και Διδακτορικού Διπλώματος (PhD) στη Μουσική Παιδαγωγική από το Institute of Education του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, όπου σπούδασε κοντά στον Prof. Keith Swanwick με υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) και στη συνέχεια του Οργανισμού Κυβέλη - Γιάννη Χόρν, που διαχειρίζεται ο Σύλλογος «Οι φίλοι της μουσικής». Από τον Οκτώβριο του 2002 διδάσκει στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου. Δίδαξε επίσης στο Τμήμα Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής του ΤΕΙ Ηπείρου στην Άρτα, καθώς και σε σεμινάρια μουσικής παιδαγωγικής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει επιμεληθεί σειρά ραδιοφωνικών εκπομπών για την Ελληνική παραδοσιακή μουσική στον Ελληνικό Ραδιοφωνικό Σταθμό του Λονδίνου (London Greek Radio). Οι κυριότερες δημοσιεύσεις της περιλαμβάνουν έρευνες σχετικά με την παιδαγωγική της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής, την παγκοσμιοποίηση και την επίδρασή της στην ελληνική μουσική, τη διαθεματικότητα, τον εκπαιδευτικό μουσικής, τις μουσικές ταυτότητες των εφήβων, καθώς επίσης και σχετικά με τη χρήση της κίνησης, της ποίησης και των εικαστικών τεχνών στη μουσική εκπαίδευση. Το 2007 με αφορμή το έτος Σολωμού σχεδίασε και υλοποίησε εκπαιδευτικό πρόγραμμα στο Μουσείο Σολωμού στην Κέρκυρα με τίτλο: «Σε γνωρίζω από την όψη: Μουσικό ταξίδι στη ζωή και το έργο του Διονυσίου Σολωμού». Είναι μέλος της International Society of Music Education (ISME), του International Council for Traditional Music (ICTM), της Ελληνικής Ένωσης για τη Μουσική Εκπαίδευση (ΕΕΜΕ) και της Ένωσης Εκπαιδευτικών Μουσικής Αγωγής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΕΕΜΑΠΕ).
Zoe Dionyssiou was born in Serres in 1972. She is Lecturer in Music Education at the Department of Music, Ionian University. She studied Education (Department of Early Childhood Education, Thessaloniki) and music (Piano, theory of Western music, and Byzantine ecclesiastical music). She completed her postgraduate studies (MA and PhD in Music Education) at the Institute of Education, University of London, supervised by Prof. Keith Swanwick, with scholarships from the Greek State Scholarship Foundation and the Society ?The friends of Music?. Since October 2002 she teaches music education at the Department of Music, Ionian University in Corfu. She taught music education at the Department of Traditional Music - Τ.Ε.Ι. of Epirus in Arta, as well as in music education seminars in Greece and abroad. Her main publications include research on music education with reference to the teaching of Greek folk music, globalisation and music education, cross-disciplinary music curriculum, the profiles of music teachers, music identities of teenagers, as well as the use of poetry, movement and the arts in music education.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
a. Διδακτορικό - Μεταπτυχιακό
1. 2002. Use and Function of Traditional Greek Music in Music Schools of Greece. Ανέκδοτη Διδακτορική Διατριβή. Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, Institute of Education.
2. 1995. Music Education in Greece: A Historical Perspective (1821-1995). Ανέκδοτη Μεταπτυχιακή Εργασία. Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, Institute of Education.
β. Δημοσιεύσεις σε Επιστημονικά Περιοδικά και Πρακτικά Συνεδρίων
1. 2000. ?The effect of schooling on the teaching of Greek traditional music?, Music Education Research, 2 (2): 141-63.
2. 2002. «Προσέγγιση στη διδασκαλία της Ελληνικής παραδοσιακής μουσικής». Μουσική Εκπαίδευση, Πρακτικά 3ου συνεδρίου της Ελληνικής Ένωσης για τη Μουσική Εκπαίδευση (ΕΕΜΕ), Τόμος 3, τεύχ. 11: 154-168. Θέμα συνεδρίου: Διδασκαλία της Μουσικής, Μοντέλα, Στρατηγικές, Μέθοδοι: Από τη Θεωρία στην Πράξη (Βόλος, 28-30/7/2002).
3. 2003. ?The contribution of education in the preservation of Greek traditional music?. Στο Mei, X.∙ Gang, Z.? Colome, D. (Eds.) Report of the Asia-Europe Training Programme: Preservation of Traditional Music. Pp. 181-197. Chinese Academy of Arts, Asia-Europe Foundation, Centre of Ethnic and Folk Literature and Arts Development, Ministry of Culture (Beijing, China, 30/3 - 6/4/2003).
4. 2004. «Χτίζοντας την προσωπική μας σχέση με τη μουσική: η επιστήμη της μουσικής παιδαγωγικής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό». Περιοδικό Χορός (Τετραμηνιαία έκδοση του Σωματείου Χορού και Ρυθμικής, Αθήνα), Τεύχος 49, Ιούνιος - Σεπτέμβριος 2004, σελ. 38-41.
5. 2005. «Μουσικοί από τα θρανία: Η συμβολή της τοπικής κοινωνίας στη μουσική παιδεία», στο Σαμσάρης, Π.Κ. (Επ.) Όμιλος «Ορφέας» Σερρών: Εκατό χρόνια από την ίδρυσή του 1905-2005, σελ. 77-86. Σέρρες: Δημοτική Επιχείρηση Πολιτιστικής & Κοινωνικής Ανάπτυξης Σερρών.
6. 2006α. «Διαθεματική προσέγγιση και μουσική αγωγή». Στο Αργυρίου, Μ., Καλαμάρη, Φλ., Κατσάς, Στ., Τσιχλή, Δ. (Επιμ.) (2006). Πρακτικά Ημερίδας: Εκπαίδευση με Έκφραση, Μουσικές και Χρώματα. Διαθεματικότητα στην Τέχνη, (Πειραιάς, 15/1/2006). Διοργάνωση: Νομαρχία Πειραιά, 1ο Γραφείο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Πειραιά, Ιόνιο Πανεπιστήμιο - Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Ένωση Εκπαιδευτικών Μουσικής Αγωγής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΕΕΜΑΠΕ).
7. 2006β. «Συνέντευξη - Σε πρώτο πρόσωπο: Ένα πρωινό στο Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών με τον Μάρκο Φ. Δραγούμη», Μουσική σε Πρώτη Βαθμίδα, τεύχ. 1, ?νοιξη 2006, σελ. 8-18.
8. 2007α. ?Greek traditional music goes to school: pathways of music teaching?. Στο Kwami, Ρ.Μ., Tse Kimberlin, C. & Euba, A. (Eds.) Intercultural Music, Vol. 6, pp. 105-121. Centre for Intercultural Music and Arts (CIMA) (6th Biennial International Symposium and Festival on the theme ?New Intercultural Music?).
9. 2007β. Διονυσίου, Ζωή & Αγγελίδου, Σοφία «Τα όργανα της Αρχαίας Ελληνικής Μουσικής μέσα από αναπαραστάσεις θεών σε αρχαιοελληνικά αγγεία». Στο Αργυρίου, Μ. & Διονυσίου, Ζ. (Επιμ.) Πρακτικά 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Μουσικής Αγωγής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης: Μεθοδολογικές και βιωματικές προσεγγίσεις των τάξεων από την Α΄ έως και την ΣΤ΄ Δημοτικού. Αθήνα: Gutenberg & ΕΕΜΑΠΕ, σελ. 154-169 (Αθήνα, 15-17/4/2005).
10. 2007γ. «Ανοίγοντας δρόμους προς το λαϊκό μουσικό πολιτισμό». Στο Αργυρίου, Μ. & Διονυσίου, Ζ. (Επιμ.) (2007) Πρακτικά 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Μουσικής Αγωγής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης: Μεθοδολογικές και βιωματικές προσεγγίσεις των τάξεων από την Α΄ έως και την ΣΤ΄ Δημοτικού. Αθήνα: Gutenberg & ΕΕΜΑΠΕ, σελ. 337-345 (Αθήνα, 15-17/4/2005).
11. 2007δ. «Ο εκπαιδευτικός της μουσικής σε διαθεματικές δράσεις», Μουσική Εκπαίδευση, τευχ. 17, σελ. 27-45. Πρακτικά Ημερίδας ΕΕΜΕ με θέμα «Διαθεματικότητα στη Μουσική» (Θεσσαλονίκη, 24/6/2006), σελ. 27-45.
12. 2007ε. «Τοπικό», «εθνικό», «παγκόσμιο»: τρεις έννοιες κλειδιά για τη διερεύνηση της πολιτισμικής ταυτότητας των νέων. Πρακτικά 5ου Συνεδρίου της Ελληνικής Ένωσης για τη Μουσική Εκπαίδευση: Μουσική Παιδεία και Αναζήτηση Πολιτισμικής Ταυτότητας (Θεσσαλονίκη, 29/6- 1/7/2007), σελ. 23-34. Θεσσαλονίκη: ΕΕΜΕ (ηλεκτρονική έκδοση) [ISBN: 978-960-89847-0-7].
13. 2007στ. «Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν το πώς διδάσκουμε μουσική; Μια έρευνα πεδίου». Πρακτικά του 2ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της Ένωσης Εκπαιδευτικών Μουσικής Αγωγής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΕΕΜΑΠΕ), Μουσική Παιδαγωγική στον 21ο αιώνα: προκλήσεις, προβλήματα, προοπτικές. Αθήνα, 20-22/4/2007 (υπό έκδοση).
14. 2007η. «Διάλογος με τις τέχνες: Μουσική - Λόγος - Εικόνα. Μια πρόταση από το Μουσείου Διονυσίου Σολωμού». Συμπόσιο Διδακτικής της Τέχνης: Σύγχρονες προσεγγίσεις στη Διδακτική της Τέχνης: Διδακτικές προτάσεις από την παράδοση και τη χειροτεχνία έως τη σύγχρονη τεχνολογία. Ποιος πρέπει να διδάσκει το μάθημα της εικαστικής αγωγής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, Αθήνα, 26-27/5/2007 (υπό έκδοση).
15. 2007θ. Παιδαγωγικές και ιδεολογικές όψεις μιας συλλογής τραγουδιών: τα Νέα ?σματα Παιδαγωγικά του Ιούλιου Έννιγγ. Πρακτικά συνεδρίου: Μουσική Εκπαίδευση στην Ελλάδα: από το χθες στο αύριο (Αθήνα, 9/7/2007). Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Μουσικών Σπουδών & Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής (υπό έκδοση).
16. 2008α. Σοφία Αγγελίδου & Ζωή Διονυσίου. «Επενδύοντας μουσικά ιστορίες, μύθους και παραμύθια». Πρακτικά συνεδρίου: 6η Διεθνής Συνδιάσκεψη για το Θέατρο στην Εκπαίδευση: Θέατρο και Εκπαίδευση στο κέντρο της σκηνής. Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση (Αθήνα, 27-30 Μαρτίου 2008) (υπό έκδοση).
17. 2008β. Sophia Aggelidou & Zoe Dionyssiou. ?From the Gorgons mourning to the punishment of Marsyas: how do children perceive and use musical images in the music classroom?? International Conference of the IMS Study Group for Musical Iconography in European Art Metamorphoses of Orpheus: Musical Images from Greek Mythology in Antiquity and their Revivals in European Art (Corfu, 26 - 29 June 2008) (υπό έκδοση).
γ. Επιμέλεια Συλλογικών Τόμων
1. 2006: Επιμέλεια ύλης στα δύο πρώτα τεύχη του εξαμηνιαίου επιστημονικού περιοδικού της Ένωσης Εκπαιδευτικών Μουσικής Αγωγής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΕΕΜΑΠΕ) με τίτλο Μουσική σε Πρώτη Βαθμίδα. 1ο τεύχος: ?νοιξη 2006 (Μουσική και άλλες τέχνες στην εκπαίδευση), 2ο τεύχος: Φθινόπωρο 2006 (Διαθεματικότητα και Σχέδια Εργασίας) (ISSN: 1790-773X, www.primarymusic.gr).
2. 2007: Αργυρίου, Μ. & Διονυσίου, Ζ. (Επιμ.) (2007) Πρακτικά 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Μουσικής Αγωγής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης: Μεθοδολογικές και βιωματικές προσεγγίσεις των τάξεων από την Α΄ έως και την ΣΤ΄ Δημοτικού. Αθήνα: Gutenberg & ΕΕΜΑΠΕ (ISBN 978-960-01-1140-8).
δ. Ανακοινώσεις σε Διεθνή Συνέδρια (με έκδοση περιλήψεων)
1. 4/1999. ?Institutionalisation in the teaching of Greek traditional music. Προφορική ανακοίνωση στο 1ο Διεθνές Συνέδριο Έρευνας στη Μουσική Παιδαγωγική - 1st International Conference of Research in Music Education, University of Exeter, Exeter, U.K., 20-24/4/1999.
2. 8/2005. «Wind Bands of the Philharmonic Societies in the island of Corfu: A crossroad for music education and ethnomusicology», in Stock, J.P.J. (Ed.) Music and Dance in War, Revival, and Islam, and New and Applied Research in Ethnomusicology and Ethnochoreology: Abstracts of the 38th World Conference of the International Council for Traditional Music (ICTM), Sheffield, U.K., 3-9/8/2005, p. 24.
3. 4/2007. ?Music teaching in the Wind Bands of Philharmonic Societies in Corfu: music education as community learning?. Προφορική ανακοίνωση στο 5o Διεθνές Συνέδριο Έρευνας στη Μουσική Παιδαγωγική ? 5th International Conference of Research in Music Education, University of Exeter, Exeter, UK, 10-14/4/2007.
4. 8/2008. Zoe Dionyssiou & Sophia Aggelidou. ?Musical Iconography for educational purposes: resources, methods and applications?. Ανακοίνωση τοίχου (poster) στο 28th Conference of the International Society for Music Education (ISME): Music at all ages, Bologna, Italy, 20-25/7/2008.
ε. Ανακοινώσεις σε Διεθνή και Πανελλήνια Συνέδρια και Ημερίδες (χωρίς έκδοση πρακτικών)
1. 11/1999. ?Greek folk music in schools and community: a comparison of the use and role of Greek folk music inside and outside of Greek schools? [«Η ελληνική παραδοσιακή μουσική στο σχολείο και στην κοινωνία: μια σύγκριση της χρήσης και του ρόλου της μουσικής εντός και εκτός των ελληνικών σχολείων»]. Ανακοίνωση τοίχου (πόστερ) στο Doctoral Students? Poster Conference, Διοργ.: Institute of Education, University of London, Λονδίνο, Μεγάλη Βρετανία, 19/11/1999.
2. 4/2004. ?A Justification for the teaching of folk or traditional musics in formal education with special reference to Greek traditional music: methodological issues, problems and tendencies? [«Αιτιολογώντας τη διδασκαλία λαϊκών ή παραδοσιακών μουσικών στη σχολική εκπαίδευση με ιδιαίτερη αναφορά στην ελληνική παραδοσιακή μουσική: μεθοδολογικά ζητήματα, προβλήματα και τάσεις»]. Προφορική ανακοίνωση στην ημερίδα με θέμα: Music of the Common Tongue?: Popular music, traditional music and education. Irish World Music Centre, University of Limerick, Ιρλανδία, 22/4/2004.
3. 6/2004. «Μουσικά σχολεία και λαϊκή μουσική: σκέψεις και προτάσεις για την ανέλιξη της διδασκαλίας της λαϊκής μουσικής στην εκπαίδευση». Προφορική ανακοίνωση στην ημερίδα ανοιχτών πυλών με θέμα: Η προφορική μουσική παράδοση στην εκπαίδευση. Διοργ.: ΤΕΙ Ηπείρου, Σχολή Μουσικής Τεχνολογίας, Τμήμα Λαϊκής και Παραδοσιακής Μουσικής, ?ρτα, 5/6/2004.
4. 10/2004. «Η επιστήμη της Μουσικής Παιδαγωγικής: Νέες τάσεις, κατευθύνσεις και προτάσεις για τη διδασκαλία της μουσικής στην εκπαίδευση» (2/10/2004). Προφορική ανακοίνωση στο σεμινάριο με θέμα: Μουσική και... μουσικοί στην Εκπαίδευση. Διοργ.: Περιφερειακή Διεύθυνση Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Ελλάδας, Διευθύνσεις Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης Νομού Αχαΐας, Σχολικός Σύμβουλος Μουσικής Νότιας Ελλάδας, Καλάβρυτα, 1-3/10/2004.
5. 3/2005. «Η ανάπτυξη της έμφυτης δημιουργικότητας του παιδιού μέσα από μουσικές δραστηριότητες». Ανακοίνωση στη Διημερίδα: Ο άνθρωπος ως σώμα, ψυχή, πνεύμα και η τέχνη. Διοργ.: Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Ηλείας, Πύργος Ηλείας, 18-19/3/2005.
6. 6/2005. «Διδασκαλία του τραγουδιού στην εκπαίδευση: ρεπερτόριο, μέθοδοι διδασκαλίας, δημιουργικές δραστηριότητες». Προφορική ανακοίνωση στη διημερίδα με θέμα: Μουσική στην Εκπαίδευση: Σχολικό Τραγούδι. Διοργ.: Γραφείο Πολιτιστικών Θεμάτων Α/βάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Κέρκυρας & Σύμβουλος Εκπαιδευτικών Μουσικής Βόρειας Ελλάδας. Κέρκυρα, 15-16/6/2005.
7. 2/2006. «Χτίζοντας το διδακτικό μας προφίλ μέσα από τις μαθητικές μας εμπειρίες». Προφορική ανακοίνωση στη διημερίδα με θέμα: «Διδακτικές προσεγγίσεις στο μάθημα της μουσικής στην Α/θμια και Β/θμια Εκπαίδευση», Σέρρες, 24-25/2/06. Διοργάνωση: Γραφεία Α/θμιας και B/θμιας Εκπαίδευσης Ν. Σερρών, Ιόνιο Πανεπιστήμιο - Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Σύμβουλος Εκπαιδευτικών Μουσικής Βόρειας Ελλάδας και Ένωση Εκπ/κών Μουσικής Αγωγής Α/θμιας Εκπαίδευσης (ΕΕΜΑΠΕ).
8. 2/2006. Αργυρίου, Μαρία & Διονυσίου, Ζωή «Σύγχρονες τάσεις στη διδασκαλία της μουσικής όπως διαφάνηκαν στα βιωματικά εργαστήρια του 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της ΕΕΜΑΠΕ (15-17 Απριλίου 2005)». Προφορική ανακοίνωση στη διημερίδα με θέμα: «Διδακτικές προσεγγίσεις στο μάθημα της μουσικής στην Α/θμια και Β/θμια Εκπαίδευση», Σέρρες, 24-25/2/06. Διοργάνωση: Γραφεία Α/θμιας και B/θμιας Εκπαίδευσης Ν. Σερρών, Ιόνιο Πανεπιστήμιο - Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Σύμβουλος Εκπαιδευτικών Μουσικής Βόρειας Ελλάδας και ΕΕΜΑΠΕ.
στ. Άλλες Δημοσιεύσεις & Δραστηριότητες
1. 1996- 1997. Επιμέλεια και παρουσίαση σειράς ραδιοφωνικών εκπομπών με θέμα: «Τα Αηδόνια της Ανατολής: Μουσική και τραγούδια από την Ελληνική παράδοση». Παραγωγή: Ελληνικός Ραδιοφωνικός Σταθμός Λονδίνου (London Greek Radio). Οι εκπομπές μεταδόθηκαν από τον Ελληνικό Ραδιοφωνικό Σταθμό του Λονδίνου της Μεγάλης Βρετανίας σε εβδομαδιαία βάση τη χρονιά 1996-97.
2. 1997. Βαλκανικά Χρώματα. Μουσικοί: Θοδωρής Γεωργόπουλος και Δήμος Πολυμέρης. Συγγραφή κειμένων και σχόλιων μουσικών κομματιών στο ένθετο του δίσκου: Ζωή Διονυσίου. Δισκογραφική Εταιρεία: ?νοδος. Αριθμός Κυκλοφορίας: ΠΜΕ-Α170.
3. 2000. «Μουσικές Μαρτυρίες της Θράκης: Σχόλιο με αφορμή τη συναυλία της παραδοσιακής ορχήστρας-χορωδίας του Δήμου Κομοτηνής». Περιοδικό Γιατί, Τεύχος 305, Νοέμβριος 2000, σελ. 25-27.
4. 2001. «Βιβλιοπαρουσίαση Γιώργου Κ. Αγγειοπλάστη, Πηγές και Μουσική Βιβλιογραφία των Σερρών - Προσωπογραφία, Καταγραφή, Ειδήσεις (1828-1998)». Περιοδικό Γιατί, Τεύχος 318, Δεκέμβριος 2001, σελ. 76-77.
5. 2006. «Μουσικοί από τα Θρανία: Από τις παρουσιάσεις νέων Σερραίων μουσικών του Ορφέα Σερρών». Περιοδικό Μουσική σε Πρώτη Βαθμίδα, τ. 1, Άνοιξη, σελ. 96.
6. 2006. «Η πολυφωνία του τραγουδιού στον Κάτω Γαρούνα της Κέρκυρας», Εφημερίδα Η Κέρκυρα σήμερα, 18/8/2006, σελ. 4.