Βιβλίο

Βιβλίο: Εικόνα
Μη μ΄ αφήσεις ποτέ

Μη μ΄ αφήσεις ποτέ

Βιβλίο: Συγγραφέας
Kazuo Ishiguro (Καζούο Ισιγκούρο)
Βιβλίο: Εκδότης
Καστανιώτης (Μετάφραση: Τόνια Κοβαλένκο)
Έτος: 2005
Ημερομηνία Εισαγωγής: 04/10/2018

?Είχα ανάγκη να αγναντέψω όλες εκείνες τις επίπεδες εκτάσεις του τίποτα και τους απέραντους γκρίζους ουρανούς? μονολογεί η Κάθυ, προσπαθώντας να ερμηνεύσει τον κόσμο απέξω και πέρα απ΄αυτήν. Ύστερα, με άδειο βλέμμα, επιστρέφει στη μοναξιά της. Η παλινδρομική αφήγηση της τριαντάχρονης Κάθυ, αποσπασματική και καθηλωτική, θυμίζει χαρακτήρα του Μπέκετ, όμως ανήκει στην ηρωίδα του καινούργιου μυθιστορήματος του Καζούο Ισιγκούρο. Είναι το έκτο μυθιστόρημα του, γεννημένου το 1954 στο Ναγκασάκι και μεγαλωμένου στη Βρετανία, συγγραφέα και η Αγγλική λογοτεχνία καυχιέται από καιρό για έναν ακόμη ?κλασικό? συγγραφέα. Έχοντας ήδη βραβευτεί με το Booker, το 1989, για το μυθιστόρημά του ?Τα απομεινάρια μιας ημέρας?, ο Ισιγκούρο το έχασε φέτος από τον Τζον Μπάνβιλ, ενώ προηγείτο στους ψήφους των αναγνωστών στο επίσημο site του βραβείου. Το μυθιστόρημα ?Μη μ΄αφήσεις ποτέ? (?Never let me go?) είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο, όπως όλα τα προηγούμενα μυθιστορήματα του Ισιγκούρο. Επίσης, για δεύτερη φορά, μετά τη ?Χλωμή θέα των λόφων? (1982), το πρώτο του δηλαδή μυθιστόρημα, υιοθετεί μία γυναικεία φωνή. Βέβαια, πίσω από κάθε αφηγηματικό προσωπείο, το χαρακτηριστικό ύφος του συγγραφέα είναι διακριτικά αναγνωρίσιμο, κάτι που το αντιλαμβάνεται κανείς ακόμη και στις ελληνικές μεταφράσεις. Οι ήρωες του Ισιγκούρο διακατέχονται από αισθήματα ματαιότητας και αμφιβολίας. Μεταίωροι στις πιο κρίσιμες φάσεις της ζωής τους, αναμετρούνται με το παρόν και με τα λάθη του παρελθόντος. Ως χαρακτήρες διατηρούν τη στόφα του κλασικού λογοτεχνικού ήρωα, όπως ξεπήδησαν μέσα από την δυτική και την γιαπωνέζικη λογοτεχνία. Το μυθιστόρημα, ?Μη μ? αφήσεις ποτέ?, κυκλοφόρησε την άνοιξη του 2005 και επακολούθησε ένας καταιγισμός από κριτικές. Οι περισσότερες αντιμετώπιζαν το δίλημμα, πώς να μιλήσεις για το μυθιστόρημα αποσιωπώντας το βασικό του μυστικό: ότι οι ήρωες του Ισιγκούρο είναι κλώνοι. Υπάρχουν πολλές φανταστικές ιστορίες με πλάσματα κατασκευασμένα σε εργαστήρια, αρχής γενομένης από τον Φρανκεστάϊν. Όμως στο μυθιστόρημα ?Μη μ? αφήσεις ποτέ?, η Κάθυ, ο Τόμυ και η Ρουθ, είναι ενταγμένοι σε ένα λογοτεχνικό σύμπαν που δεν κατατάσσεται σε κανένα ?είδος?. Το μυθιστόρημα διαδραματίζεται στην εποχή μας και διαβάζεται σαν ένα ρεαλιστικό μυθιστόρημα όπου σταδιακά αποκαλύπτεται η κρυμμένη του αλήθεια. Ο Τόμυ και η Κάθυ γνωρίζονται στο Χέιλσαμ, ένα ειδυλλιακό οικοτροφείο, χαμένο στις εξοχές της Αγγλίας. Τα παιδιά έχουν περιορισμένη επίγνωση της ιδιαιτερότητάς τους και, μεγαλώνοντας, μαθαίνουν πολύ συγκεκριμένα πράγματα. Η μυστικότητα, τα μισόλογα, οι απόηχοι από το εξωτερικό περιβάλλον, επιτείνουν την εντύπωση ότι προορίζονται για ένα πολύ συγκεκριμένο σκοπό: Να γίνουν δωρητές ανθρωπίνων οργάνων. Φεύγοντας από το οικοτροφείο πρώτα θα γίνουν συνοδοί προηγούμενων δωρητών και, στη συνέχεια, οι ίδιοι δωρητές μέχρι να ?ολοκληρώσουν?-συνήθως μετά την τέταρτη δωρεά. Αυτά τα εργαστηριακά πλάσματα συνομιλούν, αγαπιούνται και συνευρίσκονται σαν ?καρμπόν? ήρωες της ?αληθινής? ζωής. Βιώνουν τη, μελαγχολική έως μακάβρια, καθημερινότητα, πιστεύοντας ότι κάπως έτσι συμπεριφέρονται και οι κανονικοί άνθρωποι και κάποιοι απ? αυτούς, όπως η Ρουθ, ψάχνουν -μάταια- να βρουν το ?πρότυπο? από το οποίο προήλθαν. Διαβάζουν συνεχώς και δημιουργούν καλλιτεχνικά, γιατί έχουν και αυτοί ψυχή-κάτι που δεν θα ήθελε να αποδεχτεί η γενετική. Ως χαρακτήρες θυμίζουν τα αποκλεισμένα παιδιά στον ?Άρχοντα των Μυγών? του Γουίλιαμ Γκόλντιγκ, ενώ η Κάθυ και ο Τόμυ, συναισθηματικά, βολοδέρνονται σαν το απελπισμένο ζευγάρι της Κάθριν και του Χήθκλιφ στα ?Ανεμοδαρμένα Ύψη?. Πρόκειται για μια σημαντική αναγνωστική εμπειρία και, παρά την -χωρίς προβλήματα- μετάφραση, ευτυχείς όσοι διαβάσουν και το αγγλικό πρωτότυπο. Ο Ισιγκούρο εμβολιάζει ευεργετικά την αγγλική γλώσσα που ξεστρατίζει ανεξέλεγκτα στις παγκοσμιοποιημένες εκδοχές της. Σοβαρό, ερμητικό και ριψοκίνδυνο μυθιστόρημα, τόσο για τις θέσεις του όσο και για τον κίνδυνο να διαψευσθεί από ένα πιο προχωρημένο γενετικό επίτευγμα! ?Αφού ο μόνος μας προορισμός είναι οι δωρεές κι ύστερα ο θάνατος, σε τι χρησίμευαν όλα αυτά τα μαθήματα; Όλα εκείνα τα βιβλία που διαβάζαμε, οι αναλύσεις που κάναμε;? αναρωτιέται η ώριμη πια Κάθυ. Η επαγωγική αλήθεια του βιβλίου είναι ανατριχιαστική: Αν οι άνθρωποι-κλώνοι συνειδητοποιούν τον μάταιο προορισμό τους, οι μη-κλωνοποιημένοι άνθρωποι, αντιλαμβάνονται άραγε τη δική τους ματαιότητα; Το ίδιο καταδικασμένοι, δημιουργήματα ενός ανεξιχνίαστου εργαστηρίου. Το σπαρακτικό φινάλε με την Κάθυ δεν αφήνει καμία αμφιβολία. Ακόμη και οι κλώνοι δακρύζουν. Και μαζί τους δακρύζουμε κι εμείς. Ευτυχώς που το διάβασμα είναι παρηγοριά. Επίσης στο site της Βιβλιοθήκης http://www.serrelib.gr/eisigisi3_1.html: Λογοτεχνικά Σεμινάρια : Καζούο Ισιγκούρο ?Όταν είμασταν ορφανοί? (Οκτώβριος 2001)