Το Μέγαρο Γιακουμπιάν
Σε ένα δεκαόροφο, αρτ-ντεκό, μέγαρο του Καΐρου, στην οδό Σουλεϊμάν Μπάσα, χτισμένο το 1934, διαδραματίζεται το μυθιστόρημα του Ασουάνι. Το κτίριο χτίστηκε από έναν πλούσιο Αρμέιο και φέρνει το όνομά του. Η ιστορία τοποθετείται χρονικά στην αρχή της δεκαετίας του ενενήντα, στον πόλεμο του Κόλπου και στην απαρχή της ενεργοποίησης του ισλαμιστικού φανατικού κινήματος. Σπονδυλωτές και αλληλένδετες ιστορίες, συνδέουν τους πλούσιους ένοικους του μεγάρου με τους φτωχούς που μετέτρεψαν την ταράτσα σε μικρά καταλύματα. Τα παιδιά τρέχουν ξυπόλυτα και μισόγυμνα ολημερίς, οι γυναίκες μαγειρεύουν, κουτσομπολεύουν και μαλώνουν πολύ τακτικά περιμένοντας να γυρίσουν τους κουρασμένους, από τη δουλειά άντρες τους, για να απολαύσουν τις μικρές απολαύσεις της καθημερινότητας, λίγο ζεστό φαγητό, κάπνισμα και έρωτα. Ίσως-μάλιστα-ο έρωτας να αποτελεί ένα από τα βασικότερα μοτίβα του βιβλίου, επειδή άλλοτε λειτουργεί λυτρωτικά και άλλοτε ως μέσον επιβίωσης ή εκβιασμού πλουσίων και φτωχών. Ο γιος του θυρωρού, ο Τάχα, θέλει να γίνει αστυνομικός αλλά δεν μπορεί λόγω καταγωγής και στρατολογείται από τους εξτρεμιστές. Η αγαπημένη του Μπουσάινα θα καταλήξει στις λάγνες αγκαλιές του ξεπεσμένου αριστοκράτη Ζάκι, ενώ η Σουάντ θα υποφέρει στην σχέση της με τον χατζή Αζάμ, νεόπλουτο και αδίστακτο πολιτικάντη. Αυτοί είναι ορισμένοι από τους ήρωες του μεγάρου, των φωτεινών διαμερισμάτων και της εκτιθέμενης, στον αιγυπτιακό ήλιο, ταράτσας. Το μυθιστόρημα φέρνει στο νου τις πολύμορφες ιστορίες του Ναγκίμπ Μαχφούζ αλλά και τις αραβικές σαπουνόπερες. Πάνω απ? όλα, όμως, είναι ένα βιβλίο ανθρώπινο, συγκινητικό, τολμηρό για τις πολιτικές και κοινωνιολογικές του ενδοσκοπήσεις, που κινδύνεψε στην Αίγυπτο να λογοκριθεί παρά την μεγάλη επιτυχία που γνώρισε τόσο ως βιβλίο όσο και ως ταινία με μια πετυχημένη καριέρα στα διεθνή φεστιβάλ κινηματογράφου. Ο συγγραφέας, Αλ-Ασουάνι, είναι γιος νομικού και συγγραφέα, που βραβεύτηκε είκοσι χρόνια πριν. Ο πατέρας του στεγαζόταν στο Μέγαρο Γιακουμπιάν με το δικηγορικό του γραφείο και μετά τον θάνατό του, ο γιος, ως οδοντίατρος το χρησιμοποίησε κι αυτός. Ταυτόχρονα άρχισε να γράφει και σήμερα, στην ηλικία των 47 ετών και ύστερα από τρία άλλα βιβλία γνώρισε την λογοτεχνική καταξίωση. Το «Μέγαρο Γιακουμπιάν» μας αποκαλύπτει τις αλήθειες μια χώρας, τι σημαίνει να είσαι σήμερα Αιγύπτιος, ποια είναι τα όρια της δημοκρατίας στη χώρα αυτή, καθιστώντας και πάλι ως δημοφιλή λογοτεχνικό τόπο το Κάιρο. Θεόδωρος Γρηγοριάδης