Έρημος (Ζαν-Μαρί Γκυστάβ Λε Κλεζό)
Τα βιβλία του βραβευμένου με Νόμπελ Λογοτεχνίας Λε Κλεζιό έχουν μεταφραστεί στις περισσότερες χώρες του κόσμου ενώ το πρώτο του μυθιστόρημα κυκλοφόρησε μόλις στα 23 του χρόνια. Βασικό του θέμα είναι ο διαπολιτισμός και οι μετακινήσεις ανθρώπων. Ο ίδιος κινείται με άνεση και χωρίς δεσμεύσεις, από τη μία χώρα στην άλλη, αναμειγνύοντας ιδέες και εικόνες διαφορετικών πολιτισμών και λογοτεχνιών Γεννήθηκε στην Νίκαια το 1940. Ο πατέρας του ήταν από το Μαυρίκιο, γιατρός, που είχε έρθει από την Αγγλία στην Βρετανική Γουινέα. Ο Λε Κλεζιό μεγάλωσε στην Γαλλία, σε ένα μικρό χωριό κοντά στη Νίκαια. Στα οκτώ του άρχισε να γράφει ποίηση και να διαβάζει κόμικς. Το 1947 ταξίδεψε με τον αδελφό και τη μητέρα του στη Νιγερία, όπου πέρασε ένα ευτυχισμένο χρόνο χωρίς σχολείο. Η Σουηδική Ακαδημία στο σκεπτικό της φετινής απονομής αποκαλεί τον Λε Κλεζιό «συγγραφέα νέων αναχωρήσεων, ποιητικής περιπέτειας και αισθησιακής έκστασης, εξερευνητή μιας ανθρωπότητας πέρα και κάτω από από τον κυρίαρχο πολιτισμό».Ο κοσμοπολίτης αυτός μοιράζει σήμερα τον χρόνο του μαζί με τη Μαροκινής καταγωγής σύζυγό του ανάμεσα στην Αλμπουκέρκη, στο Νέο Μεξικό, στη νήσο Μαυρίκιο και στη Νίκαια. Έζησε σποραδικά στο Μεξικό και στην Κεντρική Αμερική, ενώ έχει διδάξει σε εκπαιδευτικά ιδρύματα της Μπανγκόκ, της πόλης του Μεξικού, της Βοστώνης, του Οστιν και της Αλμπουκέρκης. Τα ταξίδια του Λε Κλέζιο αποτυπώνονται στους τόπους των βιβλίων του. Μέσα από την δική του εμπειρία περιγράφει τις συγκρούσεις πολιτισμών, την ανισορροπία της παγκοσμιοποίησης, την κυριαρχία της Δυτικής σκέψης. Στην ΕΡΗΜΟ (1980) που κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο Πωλ Μοράν, μία νεαρή γυναίκα, η ορφανή Λάλα από τις άγριες πολεμικές φυλές της Σαχάρας, η «πριγκίπισσα» απόγονος της φυλής των Γαλάζιων Πολεμιστών, μεγαλώνει με τη θεία της σε μια παραθαλάσσια παραγκούπολη. Το κορίτσι ακούει τη θάλασσα, συναναστρέφεται με τον γέρο ψαρά Ναμάν, που της διηγείται μαγικές ιστορίες, «μιλάει» με τον γλάρο Χαΐμ, αφουγκράζεται τον άνεμο και ερωτεύεται τον βοσκό Χαρτάνι που της μιλάει με χειρονομίες. Όμως η θεία της την προξενεύει με έναν γέρο και πλούσιο άγνωστο. ΄Ετσι η Λάλα θα αφήσει τον παράδεισό της για να καταλήξει στη Μασσαλία και από καθαρίστρια άθλιων πανσιόν θα αναδειχθεί σε διάσημο «εξωτικό» φωτομοντέλο. Ωστόσο, καθόλου ματαιόδοξη όπως είναι, θα εγκαταλείψει τα εξώφυλλα και τα σαλόνια για να γεννήσει το παιδί του Χαρτάνι στην προγονική γη, ολομόναχη, έξω απ' την παραγκούπολη, κάτω από το ίδιο δέντρο που τη γέννησε η μάνα της. Παράλληλα με την ιστορία της έχουμε και την ιστορία των Τουαρέγκ που συγκρούονται στην αρχή του 20ου αιώνα με τους Γάλλους άποικους. Πρόκειται για μια συναρπαστική ιστορία, που συνδυάζει τον εξωτισμό και την περιπλάνηση μέσα από μια υποβλητική λογοτεχνική γλώσσα. Θεόδωρος Γρηγοριάδης