Βενετία (Τζαν Μόρις)
"Ποτέ δεν την αγάπησαν. Ήταν πάντα ξένη, πάντα τη φθονούσαν, πάντα την υποψιάζονταν, πάντα τη φοβόνταν. Δεν έμπαινε σε καμία κατηγορία εθνών. Ήταν η λέαινα που βάδιζε μόνη. Εμπορευόταν αδιακρίτως με χριστιανούς και μουσουλμάνους, αψηφώντας τρομερές παπικές κυρώσεις... Ήταν ο πιο έμπειρος και πιο αδείστακτος χρηματιστής αφοσιωμένη στο κέρδος χωρίς κανέναν ενδοιασμό..." (σελ.15) Η Τζαν Μόρις γνώρισε τη Βενετία στο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ως αξιωματικός του αγγλικού στρατού, όταν τα βρετανικά στρατεύματα εισήλθαν στην πόλη. Λίγα χρόνια αργότερα επέστρεψε στην Πόλη των Δόγηδων ως ανταποκρίτρια αγγλικής εφημερίδας και έζησε εκεί δυο χρόνια. Η "Βενετία" είναι μια ιδιότυπη μονογραφία της πόλης, Ένα εξέχον βιβλίο που ξεπερνάει όλα τα είδη: ταξιδιωτικό, ιστορικό, προσωπική κατάθεση της συγγραφέως, το μυθιστόρημα μιας πόλης και ίσως το καλύτερο βιβλίο που γράφτηκε ποτέ για την μνημειώδη Βενετία. Η Βρετανίδα Τζαν Μόρις έγραψε ένα κλασικό λογοτεχνικό κείμενο όπου μιλάει για τους ανθρώπους, τη πόλη, τη λαγκούνα, διατρέχοντας αιώνες ολόκληρους από την ιστορία μιας από τις πιο ιδιόμορφες, πιο δραστήριες και ξεχωριστές κοινότητες του κόσμου. Οι πληροφορίες για την πόλη διανθίζονται από προσωπικές αναμνήσεις και ανέκδοτα της συγγραφέως από τη διαμονή της εκεί. Η "Βενετία" κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1960 και έχει γνωρίσει πλήθος επανεκδόσεων. Η παρούσα έκδοση είναι η τρίτη και τελευταία αναθεώρηση από τη Μόρις του αρχικού της κειμένου, ενώ θεωρείται πλέον ένα από τα κλασικά κείμενα της ταξιδιωτικής λογοτεχνίας. Στην ελληνική έκδοση, η "Βενετία" της Τζαν Μόρις συνομιλεί με τη "Βενετία" των Μιλτιάδη Μαλακάση, Κώστα Καρυωτάκη και Νίκου Καρβούνη, όπως εύγλωττα μαρτυρούν τα τρία έργα των Ελλήνων ποιητών στο επίμετρο του βιβλίου. «Ο καθένας έχει ακούσει για τη Βενετία, το Ριάλτο, το Παλάτι των Δόγηδων και τη Γέφυρα των Στεναγμών, και η επίσκεψη στην πάλαι ποτέ Γαληνοτάτη θεωρείται εκπλήρωση ενός πρώτιστου τουριστικού χρέους. Έχει εμπνεύσει αμέτρητους καλλιτέχνες και ποιητές. ( ) Όσο λαμπρή και αν είναι η ιστορία της Βενετίας, όσο και αν αποτυπώνεται εκθαμβωτικά στον ιστό, στα οικοδομήματα και στους θησαυρούς της πόλης, όσο ένδοξη κι αν είναι η ιστορία αυτής της πόλης-κράτους που κυριάρχησε για πολλούς αιώνες στην οικουμένη, αυτό που αποκομίζει ο αναγνώστης από την αφήγηση της Τζαν Μόρις δεν είναι η έμφαση στα παλαιά μεγαλεία της αλλά η αίσθηση της πτώσης, της παρακμής, της φθοράς και της λύπης για αυτά τα χαμένα μεγαλεία, η μελαγχολία για την απώλεια, μια θλίψη που διαποτίζει τη σημερινή πόλη». (από τον πρόλογο του μεταφραστή) Στα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνικής Μετάφρασης 2011 το ΒΡΑΒΕΙΟ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΕΡΓΟΥ ΞΕΝΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ.