Μια ιστορία φαντασμάτων και ανθρώπινων εμμονών που διαδραματίζεται σε μια αγγλική ξεπεσμένη έπαυλη, μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, θυμίζοντας παλιότερες gothic ιστορίες, από μια δεινή αφηγήτρια και μια από τις σημαντικότερες συγγραφείς της σύγχρονης αγγλικής λογοτεχνίας. Η Σάρα Ουότερς ξεκίνησε την συγγραφική της πορεία το 1998 με το «Βελούδινα χείλη» (Καστανιώτης) μια ιστορία παρενδυσίας και πορνείας στα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα με ηρωίδα την μικρή Νάνσι, που από μια αθώα «Μανταλένα» των αγγλικών καπηλειών σε ένα αγγλικό ψαροχώρι, θα βρεθεί σε ένα Βικτωριανό καμπαρέ του Λονδίνου. Ατυχώς η καριέρα της μικρής μόνον λαμπερή δεν προμηνύεται ενώ γύρω της παλεύουν και άλλες γυναίκες για να απελευθερωθούν και να βιώσουν προσωπικά την ερωτική τους ελευθερία. Το βιβλίο μεταφέρθηκε σε μίνι σειρά στην τηλεόραση του BBC. Στο δεύτερο βιβλίο της Affinity (1999), που διασκευάστηκε σε σενάριο για τη μεγάλη οθόνη, οι ηρωίδες κυκλοφορούν μέσα σε μια φυλακή γυναικών. Το Fingersmith (2002), άλλη μια ντικενσιανής ατμόσφαιρας ιστορία, με ηρωίδα μια ορφανή κλέφτρα, βρέθηκε στις μικρές λίστες για το βραβείο Orange και Booker ενώ επίσης γυρίστηκε σε μίνι σειρά από το BBC. Με τα τρία πρώτα αυτά μυθιστορήματα εποχής ολοκληρώνει την βικτοριανή τριλογία της. Το «Ξαγρυπνώντας» (2006) αναμετρήθηκε και πάλι στη μικρή λίστα για το βραβείο Booker και ετοιμάζεται να προβληθεί σε μίνι σειρά και πάλι από το BBC το φθινόπωρο. Εδώ, τέσσερις είναι οι βασικοί χαρακτήρες εκ των οποίων οι τρεις λεσβίες σε ένα καταθλιπτικό και διαλυμένο μεταπολεμικό Λονδίνο, μια ερωτική ιστορία με «πιντερικό» υπόβαθρο, που πηγαινοέρχεται αφηγηματικά μπρος πίσω μαζί με τις ζωές των ηρώων της. Ήδη ο κόσμος της συγγραφέως διαγράφεται ορατά: Λονδίνο και αγγλική επαρχία από τις αρχές και μέχρι τα μέσα του εικοστού αιώνα, ιστορίες και χαρακτήρες με εσωτερική βιαιότητα, ανομολόγητα πάθη, σκοτεινιασμένες ψυχές, φαντάσματα που εδρεύουν σε υστερικές και ψυχοπαθογικές προσωπικότητες. Η Σάρα Ουότερς μεγάλωσε στο Πήμπροκσάιερ στην Ουαλία, το 1966, με ζωντανές μνήμες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου από την πλευρά του στρατιωτικού πατέρα της. Όπως δήλωσε, από μικρή διάβαζε κόμικς με Γερμανούς κατακτητές και έπαιζε με πολεμικά όπλα. Ίσως ο απόηχος του πολέμου να έφτασε διαθλασμένος στα αυτιά της αλλά θεματικά αρκούντως γοητευτικός. Στις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο του Κεντ ήρθε σε επαφή με την λογοτεχνία και την ιστορία. Αργότερα έρχεται στο Λονδίνο όπου εργάζεται σε ένα βιβλιοπωλείο και σε μια βιβλιοθήκη. Ο «Ανήλικος επισκέπτης» καλλιεργεί το κλίμα των ιστοριών με φαντάσματα και ανεξήγητα φαινόμενα χωρίς όμως να τα επεξηγεί ή να τα ενστερνίζεται. Περισσότερο επιμένει σε αυτό που κάνει τους ανθρώπους να πιστεύουν σε υπερφυσικές δυνάμεις, δίνοντας βάρος στις ψυχώσεις και την ανθρώπινη υστερία Ο «Ανήλικος επισκέπτης» διαδραματίζεται τη δεκαετία του 1940, καθώς η Αγγλία προσπαθεί να επουλωθεί από τις πληγές του πολέμου και αντικατοπτρίζει τις κοινωνικές ανακατατάξεις των Βρετανών, αλλαγές που γινόντουσαν δεκτές με ψυχολογικές επιπτώσεις τόσο στην συμπεριφορά των ιδιοκτητών τεράστιων εκτάσεων και ακινήτων της ανώτερης τάξης όσο και των φτωχών και εξαθλιωμένων κοινωνικών στρωμάτων. Η υστερία άλλωστε μπορεί να προσφερθεί απλόχερα χωρίς διακρίσεις. Το Χάντρετς Χολ είναι μια έπαυλη που ξεψυχά σαν ζωντανός οργανισμός. Αυτό που απειλεί το ρημαγμένο σπίτι, όπου τίποτε και καμιά εγκατάσταση δεν λειτουργεί λόγω της παλαιότητας και της δεινής οικονομικής κατάντιας της οικογένειας Έιρις, δεν είναι ένα φάντασμα αλλά ένα πνεύμα που κάλλιστα μπορεί να ελλοχεύει μέσα σε μια καταπιεσμένη ψυχή των ιδιοκτητών. Η έπαυλη των Έιρις δεν κατοικείται από κακά πνεύματα αλλά από διαταραγμένες ανθρώπινες υπάρξεις. Μια μάνα καταβεβλημένη από την οικονομική και ταξική κατάπτωση, ο 20χρονος γιος, ο Ροντ, τραυματισμένος ψυχή και σώματι από τον πόλεμο, η γεροντοκόρη Καρολάιν, η 14χρονη μοναχική υπηρέτρια Μπέτι που πρώτη βιώνει παράξενα σημάδια στο σπίτι και ένας κοινωνικός περίγυρος που μεταλλάσσεται ραγδαία. Ανάμεσά τους διεισδύει ο ντόπιος εργένης γιατρός Φάραντεϊ, , που σπούδασε γιατρός με τις θυσίες των γονιών του, αλλά ξέκοψε από τις ρίζες του και μαγεύτηκε από τους Έιρις. Η μητέρα του ήταν υπηρέτρια στην έπαυλη και αυτός πια ως γιατρός τους επισκέπτεται για ιατρική ή ψυχολογική στήριξη. Όταν ήταν παιδάκι, σε μια γιορτή, είχε σπάσει μια γύψινη προεξοχή, προεξοφλώντας ίσως την επερχόμενη φθορά. Τώρα, μέσα σε αυτούς τους σκοτεινούς διαδρόμους, πρέπει να βρει μιαν άκρη καθώς αρχίζουν να εκδηλώνονται αφύσικες μετατοπίσεις και ήχοι. Η αρχή γίνεται με το σκυλί τους που επιτίθεται σε μία γειτονοπούλα, ύστερα έρχεται η σειρά του αποτρελαμένου Ροντ που παρά λίγο να καεί μέσα στο δωμάτιό του, τρομοκρατημένος από την αδιόρατη περιφερόμενη απειλή, ενώ δεν θα αργήσει να έρθει και η σειρά της Καρολάιν και της μάνας της να έρθουν αντιμέτωπες τα μηνύματα του πνεύματος που χαράζει τα αρχικά του στους τοίχους και αναδύεται μέσα από μια ιστορία του παρελθόντος. Σφιχτοδεμένη πλοκή, υπάκουη στις φόρμες μυθιστορημάτων μυστηρίου, όπως το «Στρίψιμο της βίδας» του Χένρι Τζέημς, των διηγημάτων τρόμου του Πόε αλλά και των μυθιστορημάτων φαντασίας της Μάργκαρετ ʼτγουντ, με έναν πρωτοπρόσωπο αφηγητή που αν και δεν είναι και ο πιο συμπαθητικός και ο αξιόπιστος χαρακτήρας, σε εγκλωβίζει στο σκοτεινό του κλίμα, αφήνοντας να αιωρούνται πολλά διφορούμενα, μεταθέτοντας τις πιθανές εξηγήσεις περί «φαντάσματος» στους στοιχειωμένους ζωντανούς. Ο «Ανήλικος επισκέπτης» μπορεί να μην έχει την περιπλοκότητα και τον αισθησιασμό των προηγούμενων μυθιστορημάτων της Σάρα Ουότερς, εντούτοις τίποτε δεν μας εμποδίζει για μια απολαυστική αναγνωστική εμπειρία. Η μετάφραση στα ελληνικά όλων μυθιστορημάτων της Σάρα Ουότερς ανήκει ιδανικά στον Αύγουστο Κορτώ. Ο «Ανήλικος επισκέπτης» έχει ήδη πουληθεί για να διασκευαστεί σε κινηματογραφικό σενάριο παρέχοντας στην συγγραφέα μοναδικό ρεκόρ για μία νέα συγγραφέα να έχουν μεταφερθεί όλα της τα μυθιστορήματα στην μικρή και την μεγάλη οθόνη. Δημοσιεύτηκε στα ΝΕΑ, βιβλιοδρόμιο, Παρασκευή 22 Απριλίου Θεόδωρος Γρηγοριάδης