Ανάμεσα στα δύο φύλα (Τζέφρι Ευγενίδης)
«Γεννήθηκα δύο φορές: πρώτα σαν κοριτσάκι, μια μάλλον ανέφελη μέρα του Γενάρη του 1960, στο Ντιτρόιτ και πάλι μετά, σαν έφηβος, σε κάποιο θάλαμο στα επείγοντα, κοντά στο Πετόσκι του Μίσιγκαν» Ένα γονίδιο που προκαλεί τον ερμαφροδιτισμό, κινεί την υπόθεση στο Middlesex. Η κεντρική ηρωίδα Κάλι ξεκινά τη ζωή της σαν κορίτσι, όμως στην εφηβεία της αποκαλύπτεται σιγά σιγά ο ανδρισμός που κρύβει μέσα της και στα δεκατέσσερά της μια χειρουργική επέμβαση ξεκαθαρίζει τα πράγματα: η Κάλι είναι απ εδώ και πέρα ο Καλ. Το μωράκι λοιπόν με εγκέφαλο αρσενικού ανατράφηκε ως κοριτσάκι. Και τώρα έχοντας πλέον γεννηθεί, ετοιμάζεται να ξετυλίξει την ταινία της ζωής του και να αφηγηθεί πώς έφτασε ως εδώ. Βέβαια ο αφηγητής είναι πια ώριμος, ζει στο Βερολίνο και εργάζεται στην πρεσβεία της Αμερικής. Είναι πολίτης Αμερικανός, γόνος Ελλήνων της Μικρασίας. Είναι σαρανταενός χρονών, με μαλλιά κάπως μακριά, κυματιστά, λεπτό μουστάκι και γένι. Ανατρέχει στην Μικρά Ασία και στην καταστροφή της Σμύρνης όπου οι παππούδες του, τα δυο αδέλφια, η Δεισδαιμόνα και ο Λέφτυ, καταφέρνουν να γλιτώσουν και να φτάσουν σαν παντρεμένο ζευγάρι στην Αμερική. Στα χωρικά ύδατα της Αμερικής στη Νήσο Έλλις περνάνε ταπεινωτικές ιατρικές εξετάσεις και ξεψειρίσματα. Είχαν όμως και να δηλώσουν συγγενείς στην Αμερική. Μια εξαδέλφη τους που ζούσε στο Ντιτρόιτ που έμελλε να εξελιχθεί σε μια τεράστια βιομηχανική πόλη, ειδικευμένη στην αυτοκινητοβιομηχανία. Οι γονείς του Καλ θα προκύψουν όταν ο γιος των παππούδων του, ο Μίλτον, θα ερωτευτεί τη δεύτερη ξαδέλφη του Τέσσι και έτσι για άλλη μια φορά επιβαρύνονται τα γονίδια. Η Κάλι μεγαλώνει, μέσα στην αναταραχή των καιρών και της αγωνίας να επιβιώσουν και να πετύχουν οι οικογένειες, χωρίς κανείς να αντιληφθεί ότι δεν κάλυπτε ολοκληρωτικά τους νόμους της φύσης. «Μέχρι να φτάσω στην εφηβεία και προτού τα ανδρογόνα κατακλύσουν το αίμα στα αγγεία μου, τα σημεία στα οποία διέφερα απ τα άλλα κοριτσάκια ήταν δύσκολο να ανιχνευθούν. Ο παιδίατρος μου δεν αντιλήφθηκε ποτέ τίποτα το ασυνήθιστο». Η Καλλιόπη φτάνοντας στην εφηβεία έχει να αντιμετωπίσει τις κρυμμένες της μεταλλάξεις. Πρέπει να προσέχει όταν κάνει σπορ, να αλλάζει κάπως πιο διακριτικά, το στήθος της είναι εντελώς επίπεδο, πρέπει να σταυρώνει τα πόδια της σαν κορίτσι. Το 1973. λίγο πριν τα δεκατέσσερα πρέπει να αντιμετωπίσει την τριχοφυΐα της. Στο μεταξύ θα ερωτευτεί μια συμμαθήτριά της και όταν θα αποκαλυφτεί τυχαία- το μυστικό της, οι γονείς την κουβαλάνε σε ειδικούς γιατρούς και γίνεται αντικείμενο έρευνας, ψυχολογικών αποτιμήσεων. Όμως οι επεμβάσεις που προτείνει ο ειδικός γιατρός δεν ακολουθούν τις επιθυμίες της Κάλι, αφού σχεδιάζει να την διαμορφώσει σε ένα κανονικό κορίτσι κι έτσι εκείνη αποφασίζει να το σκάσει στο απελευθερωμένο Σαν Φραντσίσκο να αναζητήσει την ταυτότητά της. Το «Ανάμεσα σε δύο φύλα» είναι μια ιστορία διαμόρφωσης ενός νέου ανθρώπου με δυσφορία φύλου αλλά και ένα οικογενειακό έπος, μια σάγκα που ανιχνεύει προς τα πίσω τρεις γενιές. Στο «Ανάμεσα στα δύο φύλα» ο Τζέφρι Ευγενίδης έφερε την τέχνη της αφήγησης σε νέα ύψη. ΄Οπως ο Καλ, που είναι και τα δύο φύλα σε ένα, έτσι και το μυθιστόρημα αυτό είναι δύο βιβλία σε ένα. Εν μέρει έπος σε τρίτο πρόσωπο, εν μέρει πρωτοπρόσωπη αφήγηση, το Ανάμεσα στα δύο φύλα είναι ένα θαυμάσιο μυθιστόρημα για το πρώτο ξύπνημα, την αθωότητα, τις ανεκπλήρωτες επιθυμίες, τις διασταυρωμένες συγγένειες αίματος και τις αιμομιξίες, τις οικογενειακές σχέσεις και τους δεσμούς και την κοινωνιολογία της Αμερικής ιδωμένη τόσο από μέσα όσο και απ έξω. Ο Τζέφρι Ευγενίδης γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Ντιτρόιτ του 1960, μάρτυρας αυτού που ο ίδιος αποκαλεί «παρακμή του αμερικανικού ονείρου και της αμερικανικής μεγαλούπολης». Αφού τελείωσε το Πανεπιστήμιο Μπράουν με Μάστερ στην Αγγλική Φιλολογία και στη Δημιουργική Γραφή το 1986, πήρε υποτροφία από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου για να γράψει ένα σενάριο βασισμένο σε ένα από τα διηγήματά του. Το «Ανάμεσα» δεν ανήκει μόνον στην αμερικανική λογοτεχνική παράδοση, μάλλον περισσότερο ταιριάζει με την ευρωπαϊκή. Όμως οι επιδράσεις ανάμεσα σε ξένες λογοτεχνίας δεν έχουν σταματημό και το μυθιστόρημα έχει σχέση και με την γονιδιακή προέλευση του συγγραφέα. Ο Ευγενίδης είναι μισός Έλληνας και μισός Ιρλανδός. Μια υβριδική ταυτότητα, όπως τόσες άλλες στην Αμερική. Και σίγουρα αυτή η μείξη αντικατοπτρίζεται και στην υφή της γραφής του. Ο αγώνας που δίνεται στον ενδιάμεσο χώρο που αναπτύσσεται η Κάλι μέχρι να γίνει Καλ, είναι ένας συμβολικός χώρος για οποιασδήποτε μορφής διαμάχες και διμορφισμούς, τόσο σε κοινωνικά θέματα, όπως η μετανάστευση και η διχασμένη κοινωνική προσωπικότητα, όσο και σε προσωπικό. Και φυσικά η διαμόρφωσή της Κάλι ως Καλ ολοκληρώνεται σε ένα πρώην διχασμένο Βερολίνο, όταν είναι ήδη 41ενός ετών. Τα μυθιστορήματα είναι μια διανοητική πλευρά του εαυτού μας, η προσωπική μας επινόηση του εγώ, και μαζί με την τέχνη της εξιστόρησης προσπαθούν να προσδώσουν μια οντότητα στην χαοτική μας ύπαρξη ή ακόμη στο υπαρξιακό μας αίνιγμα. Το μυθιστόρημα δίνει μια τάξη στην αναταραχή, είναι μια διαθήκη και στο «Ανάμεσα στα δύο φύλα» επέρχεται η τάξη και η μερική αποκατάσταση σε έναν διχασμένο άνθρωπο. Αστείο, ανθρώπινο, παράδοξο μυθιστόρημα: η ιστορία ενός παιδιού μεταναστών που βρίσκει την ισορροπία και την αγάπη. Θεόδωρος Γρηγοριάδης