Τέσσερα κουαρτέτα (Τ. Σ. Έλιοτ)
Τέσσερα κουαρτέτα Τ. Σ. Έλιοτ Μτφρ: Χάρης Βλαβιανός Εκδόσεις:Πατάκη, 2012 Το μείζον ποιητικό επίτευγμα του Έλιοτ μετά την έκδοση των έργων του The Waste Land (1922) και Ash-Wednesday (1930) ήταν το Burnt Norton, που δημοσιεύτηκε το 1935 και αρχικά θεωρήθηκε αυτόνομο έργο, αλλά στη διάρκεια του πολέμου αποτέλεσε το πρώτο μέρος της σύνθεσης που αργότερα έγινε γνωστή ως Τέσσερα Κουαρτέτα. Αυτή η εκπληκτική αλληλουχία -Burnt Norton (1936), East Coker (1940), The Dry Salvages (1941) και Little Gidding (1942)- θεωρείται το αριστούργημά του, ο ίδιος μάλιστα αναγνώριζε στο Little Gidding το σημαντικότερο ποίημά του. Ενώ τα προηγούμενα ποιήματά του επικεντρώνονταν στο απομονωμένο άτομο, τα Τέσσερα Κουαρτέτα εστιάζουν στην απομονωμένη στιγμή, στο θραύσμα του χρόνου που παίρνει αλλά και προσδίδει το νόημά του σε ένα σχήμα - ένα σχήμα που βρίσκεται εντός χρόνου μεταβαλλόμενο αδιάκοπα, ώσπου η υπέρτατη στιγμή του θανάτου να το ολοκληρώσει, ταυτόχρονα όμως βρίσκεται εκτός χρόνου. Το άτομο, που βιώνει μονάχα αποσπασματικά τη ζωή, δεν μπορεί ποτέ να συλλάβει το σχήμα αυτό στο σύνολο του, όμως υπάρχουν στιγμές που το βιώνει ολόκληρο, έστω και σε μικρογραφία. Είναι οι άχρονες στιγμές εκείνες ακριβώς που παρέχουν στον Έλιοτ το μέσο για να κυριαρχήσει στον χρόνο - στιγμές αιφνίδιας έκλαμψης, εντός και εκτός χρόνου, τις οποίες ο Ελιοτ συνδέει με την ενσαρκωμένη Λέξη και με τη λέξη που μεταμορφώνεται σε τέχνη, την ποίηση. Είναι μια λέξη, μια γλώσσα, που τείνει προς τη μουσική, αναζητώντας στις μουσικές δομές τον τρόπο να εκφράσει καλύτερα τις εναλλαγές της διάθεσης, τις μεταπτώσεις του ρυθμού, τις γόνιμες παραλλαγές του θεματικού υλικού. Τόσο η ιδέα όσο και η μορφή απορρέουν εντέλει από το νέο σχέδιο του Έλιοτ, τη χριστιανική θρησκεία και το αριστούργημα του δεν είναι παρά μια θεοδικία, η δικαίωση του Θεού στα μάτια του ανθρώπου. Ο Τ. Σ. Έλιοτ γεννήθηκε στον ʼγιο Λουδοβίκο του Μισσούρι το 1888 από πουριτανή αριστοκρατική οικογένεια διαπρεπών επιστημόνων και ανατράφηκε με τις αρχές του παππού του που ήταν θεολόγος. Σπούδασε στην Ακαδημία Σμιθ της Μασσαχουσέτης, βραβεύτηκε με χρυσό μετάλιο στα λατινικά από την Milton Academy. Σπούδασε τέσσερις γλώσσες: ελληνικά, λατινικά, γαλλικά, γερμανικά και συνάμα μεσαιωνική ιστορία, συγκριτική φιλολογία και ιστορία νεώτερης φιλοσοφίας. Παρακολούθησε επίσης μαθήματα φιλοσοφίας στο Χάρβαρντ από τον Μπ. Ράσελ, το 1914 καθώς και σανσκριτική και νεώτερη ινδική φιλοσοφία. Γνώστης της γαλλικής φιλολογίας επιδόθηκε στην ποίηση. Το 1915 ο Έλιοτ εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο παραδίνοντας μαθήματα σε σχολεία και αργότερα διορίστηκε στη Lloyd s Bank του Λονδίνου όπου εργάστηκε οχτώ χρόνια. Η ποίηση του κατατάσσεται σε πέντε περιόδους. Η πρώτη περίοδος (1909-1919) περιλαμβάνει τα ποιήματα: Το τραγούδι της αγάπης του ʼλφρεντ Προύλφροκ, Το πορτραίτο μιας κυρίας, Πρελούδια, κ.ά. Η δεύτερη περίοδος (1920-1925) περιλαμβάνει τα ποιήματα: Γερόντιον, Ιπποπόταμος, Η έρημη χώρα, κ.ά. Στην τρίτη περίοδο ανήκουν Οι άδειοι άνθρωποι, ενώ στην τέταρτη περίοδο (1927-1934) περιλαμβάνονται τα ποιήματα: Το ταξίδι των Μάγων, Ένα τραγούδι για τον Συμεών, Animula, Βράχος, κ.ά. Στην πέμπτη περίοδο (1935-1942) ανήκουν τα Τέσσερα κουαρτέτα. Τα θεατρικά του έργα είναι τα Φονικό στην εκκλησιά (Murder in the cathedral), Sweeny Agonistes, Κοκτέιλ πάρτυ κ.ά. Ως δημοσιογράφος και κριτικός έδωσε αξιόλογα δείγματα. Από το 1922 που ήταν εκδότης του περιοδικού Κριτήριον σκοπό είχε να δημιουργήσει μια θέση για τις νέες τάσεις της λογοτεχνίας και την κριτική. Στα δοκίμια και τις μελέτες ανήκουν: Η παράδοση και το ατομικό ταλέντο, 1919, Η χρήση της ποίησης και η χρήση της κριτικής, 1933, Σημειώσεις για τον ορισμό της κουλτούρας, 1948, Ποίηση και δράμα, 1951, κ.ά. Το 1948 τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Πέθανε στις 4 Ιανουαρίου 1965.