Να ένα ακόμη?Λογοτεχνικό Βραβείο Από εκεί που δεν είχαμε λογοτεχνικά βραβεία και τα Κρατικά πάνε για του χρόνου μάς προέκυψαν τρία ξεχωριστά λογοτεχνικά βραβεία με κοινό χαρακτηριστικό ότι θεσπίζονται από τρία περιοδικά. Τα περιοδικά «Διαβάζω», «(δε)κατα» και «Να ένα μήλο» έχουν ήδη θεσπίσει τις επιτροπές τους ενώ το ΕΚΕΜΕΛ (Ευρωπαϊκό Κέντρο Μετάφρασης Λογοτεχνίας), επιλέγει και βραβεύει πέντε ξένα βιβλία από πέντε γλώσσες, μεταφρασμένα στα ελληνικά. Χρειαζόμαστε στ? αλήθεια τα λογοτεχνικά βραβεία ή μήπως την καλή λογοτεχνία; Αν υποθέσουμε ότι τα τρία καινούργια βραβεία θα κρίνονται από ανθρώπους που έχουν κριτήρια καλής λογοτεχνίας, γιατί όχι; Σίγουρα θα προταθούν ?λογοτεχνικά μυθιστορήματα? που δεν στόλισαν τους υπαίθριους πάγκους και τις βιτρίνες βιβλιοπωλείων με πέντε βιβλία ανάμεσα σε σχολικές τσάντες και κούκλες Barbie. Στο κάτω-κάτω τα βραβεία των περιοδικών τα χρηματοδοτούν ιδιώτες και δεν επιβαρύνουν τις τσέπες των φορολογουμένων ούτε τις συνειδήσεις τους. Άλλωστε τα Κρατικά Βραβεία ουδέποτε υπήρξαν άμεμπτα αλλά όλοι τα πόθησαν λόγω της ανεβασμένης τους «απόδοσης» σε ευρώ. Τα περιοδικά και τα βραβεία: «δε)κατά» μπορεί ως περιοδικό να ακούγεται καινούργιο όμως ο διευθυντής του περιοδικού «(δε)κατα», ο Ντίνος Σιώτης, είναι ένας άνθρωπος που εκτός από συγγραφέας έχει και πείρα στην διεύθυνση περιοδικών. Την δεκαετία του ενενήντα έφτιαξε τα ?Ρεύματα? ένα μοντέρνο λογοτεχνικό περιοδικό με κείμενα ελληνικά και μεταφρασμένα ενώ το 1996 εξέδωσε την λίστα των Καλύτερων Νέων Ελλήνων Συγγραφέων. Τότε η λίστα είχε δημιουργήσει έναν σχετικό θόρυβο αλλά δεν διαψεύστηκε ποτέ τουλάχιστον ως προς την συγγραφική πορεία των προτεινόμενων. Το περιοδικό είναι άψογο σε εμφάνιση και επιδιώκει μια λαμπερή βραδυά απονομής που θα διεξάγεται στην καρδιά της Αθήνας. Το Athens Prize for Literaturer, με υποψήφιους ζώντες Ελληνες και ξένους συγγραφείς χρηματοδοτείται από την Mont-Blanc-αν μη τι άλλο μια εταιρεία που ενθαρρύνει το χειρωνακτικό γράψιμο! Την κριτική επιτροπή αποτελούν οι Κ. Ακρίβος, Θ. Βαλτινός, Κ. Ζαρόκωστα, Ντ. Σιώτης, Χρ. Σπυροπούλου, Θ. Γρηγοριάδης, Αχ. Κυριακίδης, Ηλ. Μαγκλίνης, Σ. Νικολαΐδου, Ερ. Σωτηροπούλου. Τα βραβεία θα ανακοινωθούν τον ερχόμενο Μάιο και ανέρχονται σε 5.000 ευρώ για κάθε βραβευμένο Ελληνα και ξένο συγγραφέα συν ένα συλλεκτικό στυλό αξίας 1.800 ευρώ. Τα βιβλία θα προτείνονται από τους ΄Ελληνες εκδότες, αλλά κάθε πρόταση θα έχει κι ένα μικρό χαράτσι για να μην προτείνονται βιβλία με το κιλό... Μόνον τριάντα 30 ευρώ το κομμάτι! Το «φοβερό» ποσό που θα μαζευτεί θα μοιραστεί ως αμοιβή στα μέλη της κριτικής επιτροπής ως αποζημίωση για τους καφέδες, τα ξενύχτια και τις μετακινήσεις τους. - Διαβάζω. Το περιοδικό «Διαβάζω» ανέκαθεν υπήρξε ένα σοβαρό και λειτουργικό λογοτεχνικό περιοδικό. Επέπεσε σε μια γκάφα όταν, το 2001, η επιτροπή δεν οδηγήθηκε σε μια κοινή απόφαση με αποτέλεσμα να μην δοθεί βραβείο μυθιστορήματος και αρκετά αξιόλογα μυθιστορήματα να αισθανθούν τουλάχιστον προσβεβλημένα. Ήταν και η αρχή της απώλειας της εμπιστοσύνης πολλών αναγνωστών ως προς το περιοδικό γιατί κανείς δεν είχε πειστεί ότι δεν βρέθηκε ούτε ένα αξιόλογο μυθιστόρημα. Ανάλογο φαινόμενο δεν έχει παρουσιαστεί ποτέ στα παγκόσμια χρονικά. Μόνον εν καιρώ πολέμου μπορεί να αναβληθεί κάποια βράβευση. Ο άδικος χαμός του διευθυντή Ηρακλή Παπαλέξη οδήγησε σε μια δίχρονη διακοπή ώσπου το περιοδικό ενέσκηψε και πάλι με νέο διευθυντή, τον δημοσιογράφο και συγγραφέα Γιάννη Μπασκόζο. Θεσπίζεται και πάλι βραβείο με επιτροπή τους Γ. Αράγη, Δημ. Δασκαλόπουλο, Αλ. Ζήρα, Αγγ. Καστρινάκη, Κ. Κατσουλάρη, Λευτ. Παπαλεοντίου και Γ. Παρίση. Θα δίνονται ξεχωριστά βραβεία σε μυθιστόρημα, ποίηση, δοκίμιο, παιδικό και εφηβικό βιβλίο και πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα. Αρκετά βραβεία-θα λέγαμε- για να αδυνατίζουν την προσοχή του κοινού. Πάντως χειρότερα είναι τα Κρατικά Παιδικά Λογοτεχνικά Βραβεία όπου μόνον στους διορθωτές δεν απονέμονται βραβεία. - Να ένα μήλο. Να ένα φρέσκο νεανικό βραβείο που θα δίνεται σε ένα ή περισσότερα ελληνικά βραβεία. Κριτικοί επιτροπή θα είναι οι καυτοί ?Μηλίτες?, καμμιά πενηνταριά συγγραφείς κάτω των σαράντα, ελπίδες και τσικό της ελληνικής λογοτεχνίας. Το έπαθλο; Η Lamda Pharmaceuticals θα προσφέρει 3.000 ευρώ στον νικητή. Το περιοδικό διευθύνει η δημοσιογράφος του Βήματος Λώρη Κέζα, άνθρωπος με χιούμορ και με άποψη. Η τελετή θα είναι ένα πάρτυ στο Λαύριο! -Όσο για το «Βραβείο Αναγνωστών», που θέσπισαν ο ΣΚΑΪ 100,3 και το ΕΚΕΒΙ και δίνεται για δεύτερη χρονιά, στηρίζεται στις προτίμησεις των αναγνωστών, δηλαδή «αυτό αγοράσαμε, αυτό ?μπορεί και να- διαβάσαμε, αυτό ψηφίσαμε». Έτσι όμως το βραβείο καθίσταται εντελώς προβλέψιμο και μάλλον αχρείαστο. Η λογοτεχνία δεν είναι Eurovision να ψηφίζεις με SMS και να σε βομβαρδίζουν καθημερινά οι εκδοτικοί οίκοι με μηνύματα τύπου «Ψηφίστε μας για να πουλήσουμε λίγα ακόμη αντίτυπα παραπάνω». Θεόδωρος Γρηγοριάδης