Ένα από τα πιο δυνατά επιχειρήματα υπέρ του Χάρι Πότερ από μέρους γονέων, δασκάλων και ανθρώπων του εκδοτικού χώρου είναι η δυνατότητά του να διαμορφώνει νέους αναγνώστες και ότι αυτό θα αποδώσει καρπούς στο μέλλον. Η αλήθεια είναι ότι τα βιβλία της πλουσιότερης Βρετανίδας συγγραφέως πράγματι συνετέλεσαν στο να διαβάσουν όλο και περισσότερα παιδιά. Όμως όσο η περιπέτεια του Χάρι πλησιάζει προς το τέλος της κάποιες στατιστικές αποδεικνύουν ότι το αναγνωστικό ενδιαφέρον των παιδιών επίσης ελαττώνεται. Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι τα βιβλία αυτά υπήρξαν το μεγαλύτερο εκδοτικό φαινόμενο στην ιστορία του βιβλίου. Στα 10 χρόνια που μεσολάβησαν από το πρώτο βιβλίο του Χάρι Πότερ έχουν πουληθεί 325 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως, 121.5 εκατομμύρια μόνον στις ΗΠΑ. Πριν τον Χάρι Πότερ σπανίως τα παιδιά στήνονταν στις ουρές για να αποκτήσουν ένα βιβλίο. Παιδιά που μέχρι πρότινος διάβαζαν μικρά σύντομα βιβλία ξαφνικά βρέθηκαν να βουτάνε σε 700 σελίδες μέσα σε λίγες μέρες και ώρες καμιά φορά. Όμως ορισμένοι ερευνητές και εκπαιδευτικοί υποστηρίζουν ότι τελικά τίποτε δεν είναι πιο ελκυστικό για τα παιδιά από ένα ηλεκτρονικό παιγνίδι όταν έρθει αντιμέτωπο με ένα καινούργιο βιβλίο. Πολλά παιδιά φοβήθηκαν τον όγκο του βιβλίου ενός Πότερ άλλα είπαν ότι δεν αντιπροσώπευε την αληθινή καθημερινή τους ζωή. Η ερευνήτρια Ντάνα Γκιόια βασισμένη σε πηγές δήλωσε ότι τα παιδιά όσο μεγαλώνουν διαβάζουν όλο και λιγότερο και ότι ένα βιβλίο Χάρι Πότερ κάθε τόσο δεν ανακόπτει την πτωτική τάση των παιδιών για λιγότερο διάβασμα. Τα νέα παιδιά περνώντας στην εφηβεία διαβάζουν όλο και πιο λίγο διαψεύδοντας τις ελπίδες ότι τα εκατομμύρια των νεαρών αναγνωστών του Πότερ θα επιβίωναν και στο μέλλον. Αν και πολλά παιδιά προχώρησαν από τον Χάρι Πότερ και σε άλλα θεματικά βιβλία πολλά περισσότερα παιδιά δεν έπιασαν ποτέ έναν καινούργιο τίτλο στα χέρια τους προτιμώντας ένα καινούργιο μοντέλο Ipod. Άλλα πάλι κόλλησαν τόσο πολύ στον Χάρι Πότερ ώστε διάβαζαν και ξαναδιάβαζαν τα παλιά του βιβλία μέχρι να βγούνε τα καινούργια αποκλείοντας άλλα διαβάσματα, άλλα ερεθίσματα. Τα παραπάνω συμπεράσματα, με ακόμη πιο λεπτομερή στατιστικά στοιχεία, προέρχονται από τους New York Times της 11ης Ιουλίου 2007. Οι Αμερικανοί φροντίζουν να βγάζουν έγκαιρα συμπεράσματα από τέτοια εκδοτικά φαινόμενα. Όμως τι γίνεται στις άλλες χώρες που παρασύρθηκαν από την τρέλα του Πότερ; Τα Ελληνάκια πώς άραγε αντιδράνε; Η παιδική υστερία του Πότερ μάλλον αγγίζει κοινωνιολογικές σφαίρες γιατί, από το περιεχόμενο των βιβλίων και μόνον δεν δικαιολογείται μια τέτοια αντίδραση. Το να περιμένουν με αγωνία οι Έλληνες την αγγλική έκδοση του Χάρι Πότερ στις 21 Ιουλίου 2007 μόνον μειδιάματα προκαλεί. Με ποια εφόδια και πιο αναγνωστικό παρελθόν ρίχνονται τα Ελληνάκια στην ανάγνωση του Πότερ; Με τα αγγλικά του ελληνικού φροντιστηρίου ή του ελληνικού λυκείου που οδηγούν το 33% εκ των υποψηφίων στο μάθημα των Αγγλικών σε βαθμολογία κάτω του 10; Ποιο αυθεντικό κείμενο αγγλικής λογοτεχνίας διδάχτηκε ποτέ σε ελληνικό σχολείο; Πράγματι ένας ξιπασμός και μια παιδική υστερία χαρακτηρίζει την αποδοχή του Χάρι Πότερ στις ξένες χώρες πλήν των αγγλόφωνων. Και αν τα εγγλεζάκια μαγεύονται από την παραξενιά του δικού τους ήρωα τα δικά μας παιδιά που μεγαλώνουν κάτω από τον λαμπρό ήλιο της μεσογείου γιατί άραγε να περιμένουν με τόση λατρεία τον σκοτεινό Χάρι Πότερ; Δεν θα δώσουμε εμείς απαντήσεις σε τέτοια ερωτήματα. Στην ηλικία τη δικιά μας μπορεί και να μην μας πέφτει λόγος. Λογοτεχνικά όμως μπορούμε να αποφανθούμε ότι τίποτε δεν προσθέτουν στην αγγλική γλώσσα και την λογοτεχνία και φυσικά είναι καταδικασμένα βιβλία να παραμείνουν στην σφαίρα της νεανικής λογοτεχνίας. Υποστηρίζουμε επίσης ότι διαμορφώνουν εγωκεντρικούς, φετιχιστικούς και αλλοπρόσαλλους αναγνώστες που πολύ περισσότερο θα περιμένουν βοήθεια από τους μάγους παρά από την κοινωνία που τους περιβάλλει. Ψυχραιμία λοιπόν, η σειρά Χάρι Πότερ πρόκειται για βιβλία για παιδιά και ας μην παρασυρόμαστε στο απόλυτο κατασκευασμένο hype που μας έρχεται από την πιο ιμπεριαλιστική γλώσσα που εμφανίστηκε ποτέ στον κόσμο, γιατί αν ο Χάρι Πότερ γραφόταν στα λιθουανικά κανείς δεν θα τον έδινε σημασία. Θεόδωρος Γρηγοριάδης