Άρθρο: Εικόνα
Επιχειρήματα υπέρ του κοπιράιτ
Επιχειρήματα υπέρ του κοπιράιτ
Του Christian Roblin
Πριν εξετάσουμε κάθε στρατηγική ικανή να βοηθήσει στην άνοδο των συνεισφορών που καταβάλλονται προς όφελος των συγγραφέων, θα άρμοζε ν?αναρωτηθούμε ποιας νομιμότητας χαίρουν, ενώπιον των συγχρόνων τους, οι πρωτεργάτες ή οι υποστηρικτές της πνευματικής ιδιοκτησίας ? και ιδιαίτερα στην σφαίρα επιρροής της πολιτικής.
Αυτό σημαίνει ότι θέτουμε, εν κατακλείδι, ένα σύνολο βασικών ερωτήσεων που αφορούν βέβαια στην κουλτούρα, μα που παραπέμπουν, γενικότερα, στην έννοια, αυτή καθ? εαυτή, του πολιτισμού.
Πράγματι, τι είναι ένα βιβλίο; Ένας λόγος δομημένος έτσι ώστε να χορηγηθεί γραπτά και, προκειμένου για τον τομέα της γενικής λογοτεχνίας, είναι ένα έργο φαντασίας σε διάφορες μορφές όπως : μυθιστόρημα, ποίηση, θέατρο, κτλ. Και τούτο το έργο που δημιούργησε η φαντασία γίνεται η τροφή του ανθρώπου γιατί ο άνθρωπος, δίχως φαντασία, δεν είναι τίποτα, έτσι ώστε η λογοτεχνία, με μερίδιο που ποικίλλει κάθε φορά ? ανάλογα με τους λαούς και τις εποχές ? συμμετέχει σε μια από τις ουσιαστικές λειτουργίες του ανθρώπινου όντος.
Το βιβλίο κλείνει μέσα του μια γλώσσα. Την υποβαστάζει και την μεταφέρει, την πλάθει και την σταθεροποιεί ταυτόχρονα. Όσον αφορά στη Γαλλία, η ίδια η χώρα συγκροτήθηκε από και για τη γλώσσα της. Στις αρχές του 18ου αιώνα, για παράδειγμα, οι υπήκοοι του Βασιλιά, σε τούτη την αγροτική Γαλλία, μιλούσαν, οι περισσότεροι, τοπικές γλώσσες ή διάφορες διαλέκτους. Η αριστοκρατία και η αστική αφρόκρεμα, καλλιεργούσαν την εκλέπτυνση της γλώσσας σαλονιού που ήταν τότε η γαλλική και που επικράτησε σε όλες τις ευρωπαϊκές αυλές. Αυτή η ίδια γλώσσα έγινε αργότερα η επίλεκτη αρχή του ιδανικού της δημοκρατίας. Ενσάρκωσε ιδέες που θεωρήθηκαν παγκόσμιες, υποστηρίχθηκαν, και οι οποίες περιστρέφονταν γύρω από τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
Εξάλλου, την ίδια περίπου εποχή, προς το τέλος του 18ου αιώνα, κάνουν την εμφάνισή τους τα συγγραφικά δικαιώματα. Συμμετέχουν στο κίνημα της Ιστορίας. Και μπορούμε να πούμε ότι αντιπροσωπεύουν μια δημόσια ελευθερία χάρη στην οποία εκπονούνται, εκφράζονται και μεταδίδονται σε ευρεία κλίμακα οι πνευματικές δημιουργίες. Προστατεύοντας τα συγγραφικά δικαιώματα, προστατεύουμε το ιδανικό της δημοκρατίας. Σε μια εμπορική κοινωνία, πώς θα υποστηριχθεί η ελεύθερη έκδοση αν δεν έχει την εγγύηση του δικαίου κι αν δεν της δοθεί η δυνατότητα χρηματοδότησής της; Για παράδειγμα, ας ρίξουμε μια ματιά στις προσπάθειες για τα συγγραφικά δικαιώματα που έκανε τελευταία η Τουρκία. Πώς να μην τις συνδυάσουμε με τη θέλησή να ενεργήσει όπως όλα τα μεγάλα δημοκρατικά Κράτη;
Είναι λοιπόν απλό να θεωρήσουμε ότι τα συγγραφικά δικαιώματα είναι ένας ακρογωνιαίος λίθος στο κοινωνικό οικοδόμημα. Η πολιτική του Βιβλίου ξεπερνά σε ενδιαφέρον το οικονομικό βάρος του. Είναι το σύμβολο μιας ζωντανής ταυτότητας, μοιρασμένης από κοινού. Είναι ένα όργανο στην υπηρεσία ενός λαού και μιας γλώσσας.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εγγράφονται τα δανειστικά δικαιώματα. Υποστηρίζοντάς τα, λαμβάνουμε υπόψη το φαινόμενο της δημόσιας ανάγνωσης για να μην βλάψουμε τους συγγραφείς που έχουν ανάγκη να πωλούν τα βιβλία τους. Αυτό σημαίνει ότι σεβόμαστε τους όρους της δημιουργίας.
Κατά τη γνώμη μας, για ότι αφορά στα δανειστικά δικαιώματα, θα θεωρούσαμε προτιμότερο να μην αποτελούν αποκλειστική αρμοδιότητα του Κράτους, αλλά ένα τμήμα τους να τροφοδοτείται από τοπικούς και ιδιωτικούς πόρους. Κι αυτό, για να μην εξαρτώνται καθ? ολοκληρίαν από τα απρόοπτα του ετήσιου προϋπολογισμού. Στο τέλος τούτης της οικονομικής διαδικασίας, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η κουλτούρα θυσιάζεται πάντα εύκολα. Συχνά, οι πολιτικοί έχουν υψηλότερη ιδέα για τον εαυτό τους απ?ότι για το ρόλο τους γιατί, έχουν άραγε καλύτερο ρόλο από το να είναι οι εγγυητές αυτού που έχει νόημα στην πολιτεία; Εάν η λέξη : πολιτικός παραπέμπει στο εξής στη ρύθμιση κρατικών υποθέσεων, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στην ελληνική της ετυμολογία η λέξη σημαίνει απλά ό,τι έχει σχέση με τον πολίτη, άρα με το δημόσιο αγαθό. Τα δανειστικά δικαιώματα καταλαμβάνουν νομίμως ένα τμήμα του.
Το κείμενο αυτό αποτελεί μέρος της εισήγησης του Christian Roblin, διευθυντή του Sofia, της Γαλλικής Εταιρείας για την Προστασία των Πνευματικών Δικαιωμάτων και παρουσιάστηκε στο Βουκουρέστι στις 19 Σεπτεμβρίου, στα πλαίσια του Συνεδρίου για τα Πνευματικά Δικαιώματα Δανεισμού.