Το ανέκδοτο χειρόγραφο του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ
Το ανέκδοτο χειρόγραφο του Β. Ναμπόκοφ Ιδού ένα τρομακτικό ερώτημα που αφορά ένα καίριο ζήτημα της λογοτεχνίας: θα πρέπει να δημοσιευτεί το τελευταίο ανέκδοτο κείμενο του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ που φυλάσσεται ακόμη σε Ελβετική τράπεζα ή θα έπρεπε να καταστραφεί όπως ζήτησε ο ίδιος ο συγγραφέας πριν πεθάνει; Ο μόνος επιζών κληρονόμος και μεταφραστής του, ο γιος του Ντμίτρι Ναμπόκοφ, τώρα 73 ετών, προβληματίζεται έντονα με την απαίτηση του πατέρα του και με την οποία μάλλον δεν συμφωνεί η λογοτεχνική κοινότητα που θα ήθελε να δει το τελευταίο έργο του μεγάλου μοντέρνου Ρώσου συγγραφέα . Ποιος «κατέχει» ένα έργο τέχνης λοιπόν; Ειδικά το ημιτελές κείμενο ενός πεθαμένου συγγραφέα; Ποιος ορίζει την τύχη του; Ο νεκρός από τον τάφο του; Ή μήπως ο φιλοπερίεργος αναγνώστης και ακαδημαϊκός και κάθε είδους ερευνητής ή βιογράφος? Να καεί το αδημοσίευτο έργο του Ναμπόκοφ ή όχι; Το ερώτημα που δεν θα απαντηθεί ποτέ σωστά. Ο γιος Ντμίτρι επιμένει ότι πρόκειται για ένα «απόλυτα κατασταλαγμένο έργο», όχι ένα απλό χειρόγραφο. Το χειρόγραφο της Laura αποτελείται από 50 περίπου χειρόγραφες καταλογραφημένες κάρτες που αντιστοιχούν σε 30 χειρόγραφες σελίδες. Η γυναίκα του, η Βέρα, που τον λάτρευε δεν έδωσε λύση στο ζήτημα αυτό μέχρι το 1991 που πέθανε κι αυτή. Ήδη πολλοί ακαδημαϊκοί και κριτικοί έχουν ζητήσει δημόσια να μην καεί το χειρόγραφο. Όμως γιατί δεν σέβονται την επιθυμία του συγγραφέα της «Λολίτας»; Το μέγεθος ενός συγγραφέα λειτουργεί άραγε αποτρεπτικά στην εξαφάνιση μιας ημιτελούς δουλειάς του; Ή μήπως να δοθεί μια περιορισμένη άδεια στους ερευνητές να εξετάσουν το χειρόγραφο χωρίς να δοθεί στη δημοσιότητα; Θεόδωρος Γρηγοριάδης