Γεννήθηκε στις Σέρρες από άσημους γονείς (Δημήτριος και Βασιλική) και υιοθετήθηκε απ' την οικογένεια Κ. Βασματζίδη. Μεγάλη μόρφωση, κύρος και σπάνιο ηθικό ανάστημα χαρακτήριζαν τη φωτεινή αυτή φυσιογνωμία. Φοίτησε στο Δημοτικό Σχολείο, Σχολαρχείο και Γυμνάσιο Σερρών (γυμνασιάρχης Ι. Δέλλιος) και τέλος στο Διδασκαλείο (διευθυντής Δ. Μαρούλης, 1885). Δίδαξε δάσκαλος στο Μελένικο, Στανό Άρδαμερίου, Λιαριγκόβη και Ιερισσό Χαλκιδικής, Μέγα Καζαβίτι Θάσου. Συνέχισε τις σπουδές του στη Θεολογική Σχολή Χάλκης (1890), έγινε διάκος (1894) και αποφοίτησε με άριστα (1895). Το 1897 χειροτονήθηκε Ιερέας στις Κυδωνιές (Αϊβαλή) και αμέσως κατόπιν αρχιμανδρίτης. Διετέλεσε αρχιερατικός επίτροπος του Εφέσου Ιωακείμ στα Βρύουλα (1895). Διορίστηκε ιερατικός προϊστάμενος της νοσοκομειακής εκκλησίας του Αγίου Νικολάου και καθηγητής των θρησκευτικών στο Αρρεναγωγείο και Παρθεναγωγείο Γαλατά. Μα γρήγορα παραιτήθηκε και ξαναγυρνά στις Σέρρες (1899). Το Σεπτέμβριο του 1900 τοποθετείται αρχιερατικός επίτροπος Περάμου (επαρχίας Κυζίκου). Τον επόμενο χρόνο προσλαμβάνεται καθηγητής στο Γυμνάσιο και στο Παρθεναγωγείο Σερρών (1901-1903). Ταυτόχρονα κηρύττει το θείο λόγο. Προικισμένος με εξαιρετική ρητορική δεινότητα, δίνει τακτικά και άλλες μορφωτικές ομιλίες στην αίθουσα της Κεντρικής Αστικής Σχολής Σερρών. Στις 16-11-1903 χειροτονήθηκε μητροπολίτης στο μητροπολιτικό ναό Αγίων Θεοδώρων. Αρχιεράτευσε στη νευραλγική εξ αιτίας του σχίσματος περιοχή Νευροκοπίου σε εποχή πολύ κρίσιμη για την τύχη της Μακεδονίας. Η αρετή, το σεμνό του ήθος και οι απέριττοι τρόποι κάνουν να λατρεύεται απ' το ποίμνιο του. Η ένθεα δε φλόγα και το μεγάλο χάρισμα πού είχε να μεταγγίζει τον ενθουσιασμό, τη φιλοπατρία και την αυταπάρνηση, συντελέσαν αποφασιστικά στο να διατηρηθεί ακμαία η ελληνικότητα της περιοχής του και να αναβαπτισθεί πνευματικά το εθνικό φρόνημα των ορθοδόξων. .