Άρθρο

Άρθρο: Εικόνα
Tariq Ali, ο ακτιβιστής διανοούμενος.

Άρθρο: Είδος Άρθρου

Tariq Ali, ο ακτιβιστής διανοούμενος.

Την Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου, στην Στοά του Βιβλίου, ο Τάρικ Άλι, προσκαλεσμένος των εκδόσεων Άγρα, μίλησε για το μυθιστόρημά του «΄Ένας Σουλτάνος στο Παλέρμο». Το βιβλίο αυτό αποτελεί το τέταρτο μέρος μιας πενταλογίας με θέμα το Ισλάμ και τοποθετείται στο μεσαιωνικό Παλέρμο, μια μουσουλμανική πολιτεία που ανταγωνίζεται σε μέγεθος και λάμψη τη Βαγδάτη και την Κόρδοβα. Βρισκόμαστε στο έτος 1153. Οι Νορμανδοί έχουν καταλάβει τη Σικελία, αλλά στο νησί και την Αυλή κυριαρχεί ο αραβικός πολιτισμός. Ο σουλτάνος Ρουτζάρι (βασιλιάς Ρογήρος) περιστοιχίζεται από Μουσουλμάνους λόγιους, πολλές παλλακίδες και έναν διοικητικό μηχανισμό του οποίου προΐστανται προικισμένοι ευνούχοι. Όπως και στα προηγούμενα μυθιστορήματά του ο Τάρικ Άλι χαρτογραφεί το πέρασμα των Αράβων από την Ευρώπη και την επιρροή που άσκησε ο πολιτισμός τους, αποτελώντας και τη γέφυρα για τον Διαφωτισμό. Ο ίδιος μιλώντας τόνισε, ότι στις αρχές της δεκαετίας του ?90 άκουσε στο BBC έναν δημοσιογράφο να εκφράζει την άποψη ότι οι Άραβες δεν έχουν πολιτισμό. Τόσο πολύ εξερράγη ώστε αποφάσισε να γράψει ένα ιστορικό μυθιστόρημα για να υποστηρίξει πιο πλατιά και αφηγηματικά την αλήθεια. Έτσι προέκυψε ?Ο ίσκιος της ροδιάς?. Όταν το διάβασε ο Έντουαρντ Σαϊντ, ενθουσιασμένος τον προέτρεψε να συνεχίσει το γράψιμο. Η αναφορά του Τάρικ Άλι στον Σαϊντ δεν ήταν τυχαία. Μετά τον θάνατο του Παλαιστίνου καθηγητή, που ζούσε και δίδασκε στην Αμερική, προέκυψε ένα δυσβάσταχτο κενό στον χώρο της διανόησης όπως τον κάλυπτε ένας αραβικής καταγωγής καθηγητής. Ο Τάρικ Άλι, που γεννήθηκε στο Πακιστάν, σπούδασε στην Οξφόρδη και ζει στο Λονδίνο, παρεμβαίνοντας διαρκώς στην επικαιρότητα με τον στοχασμό και το έργο του, με εμπεριστατωμένη και νηφάλια σκέψη. Ταυτόχρονα στην ίδια εκδήλωση της Στοάς του Βιβλίου έγινε και η παρουσίαση του NEW LEFT REVIEW, ενός σημαντικού πολιτικού περιοδικού με έδρα την Αγγλία το οποίο εκδίδεται από την δεκαετία του ΄60. Η ετήσια έκδοσή του στα ελληνικά από τις εκδόσεις Άγρα είναι επίσης μια σοβαρή ενέργεια απαραίτητη στην κατανόηση του εφιάλτη της Ιστορίας από τον οποίο πολλοί άνθρωποι παλεύουν να ξυπνήσουν. Ο Τάρικ Άλι, βασικός αρθρογράφος του περιοδικού, δήλωσε ότι τώρα πια γράφουνε οι εικοσάρηδες. Ο Τάρικ Άλι, με το βιβλίο του ?Η σύγκρουση των Φονταμενταλισμών, Σταυροφορίες, Τζιχάντ και Νεωτερικότητα? (Εκδόσεις Άγρα) αλλά και με τα υπόλοιπα κείμενά του, που δημοσιεύονται σε πολιτικές επιθεωρήσεις και καθημερινές εφημερίδες, συμβάλλει στην κατανόηση της πολιτικής ιστορίας και λογοτεχνίας των αραβικών λαών. Δίνει έναυσμα για περαιτέρω σκέψεις και διευρύνει τους ορίζοντες του αναγνώστη πέρα από τα κλισέ για τους Άραβες, όπως προέκυψαν μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου. Ο ίδιος, ως διανοούμενος, στέκεται ανάμεσα στη Δύση και στην Ανατολή, χωρίς φανατισμό και παρωπίδες, χωρίς την επιθετικότητα του Σάλμαν Ρούσντι ή τον αντιαμερικανισμό-σημαία του Νόαμ Τσόμσκι. Παραμένει ακτιβιστής του αντιπολεμικού κινήματος και, όπως έκανε στο παρελθόν με το Βιετνάμ, κάνει τώρα με το Ιράκ. Ήταν ενεργός στην επαναστατική Αριστερά στην Βρετανία το 1968, και ηγετική φυσιογνωμία του αντιπολεμικού κινήματος στην Βρετανία όπου ήταν ομιλητής στην πλατφόρμα της πρώτης δημόσιας εκδήλωσης του Stop the War Coalition, της Συμμαχίας που κατάφερε να κινητοποιήσει 2 εκατομμύρια κόσμο στο Λονδίνο ενάντια στον πόλεμο κατά του Ιράκ. Οι ερωτήσεις που ακολούθησαν μετά την παρουσίαση του βιβλίου του στην Αθήνα δεν ήταν και του ανάλογου ύψους. Ένα αμήχανο κοινό, που συχνάζει στην Στοά του Βιβλίου χασομερώντας ή διαβάζοντας ?ιστορικά οριενταλιστικά? μυθιστορήματα που νοσταλγούν την χαμένη Πόλη, ρωτούσε ποια είναι η γνώμη του συγγραφές για την ελληνική μειονότητα στην Τουρκία. Ο συγγραφέας έκπληκτος τους εξηγούσε ότι οι Άραβες ΔΕΝ είναι Τούρκοι όπως και ότι όλοι οι μουσουλμάνου ΔΕΝ είναι ίδιοι. Σε ερώτηση της δημοσιογράφου Έλενας Χουζούρη τι πιστεύει για την μαντήλα των γυναικών μουσουλμάνων απάντησε ότι την μαντήλα την προωθούν η Σαουδική Αραβία και το Ιράν, όχι όμως το Πακιστάν ή άλλες χώρες. Εκείνος είναι αντίθετος στην μαντήλα, ως θρησκευτικό σύμβολο, αλλά επίσης είναι αντίθετος στο να εμποδίζεται κάποια που θα ήθελε να την φορέσει. Και οι δύο θέσεις είναι εξ ίσου ακραίες και πιεστικές. Εντύπωση έκανε επίσης η απουσία πολιτικών και τηλεόρασης από την αίθουσα. Τα τηλεοπτικά μας πάνελ αγνόησαν ότι είχαν έναν εκπρόσωπο της παγκοσμίου πολιτικής σκέψης με τον οποίο θα μπορούσαν να συνομιλήσουν. Αλλά οι συνομιλίες με διανοούμενους σαν τον Τάρικ Άλι, στα βιβλία του οποίου προστρέχουν διεθνείς πολιτικοί αναλυτές, στη χώρα μας είναι δύσκολες αφού απαιτούν εφόδια που, οι γαυγίζοντες στα ελληνικά τηλεοπτικά παράθυρα, δεν έχουν ούτε καν για την αυτοκριτική τους.