ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ ΧΡΗΣΤΟΥ ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ[1]

Ο Χρήστος Σταματίου, γέννημα θρέμμα Σερραίος, εργάστηκε κυρίως στη γενέτειρά του. Τρόφιμος του Εθνικού Ορφανοτροφείου Αρρένων σε ηλικία 10 ετών έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον και κλίση για τη μουσική.

Υπότροφος του Δήμου Σερρών, εγγράφεται το 1929 στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Αριστούχος το 1934, «ίσως ανώτερος και εκ των κρατίστων όλων των διπλωματούχων», προσλαμβάνεται στο περίφημο Ωδείο Σερρών «Ορφεύς» (1934-40).

                Κατά τη μεταπολεμική περίοδο διηύθυνε χορωδίες σε πολλές μακεδονικές πόλεις και από το 1951 τη νεοσυσταθείσα μικτή χορωδία του «Ορφέα» Σερρών, όπου εργάστηκε ακατάπαυστα επί 27 χρόνια. Δημιούργησε μια πραγματικά περίλαμπρη ιστορία στο σύλλογο και έφερε στην πόλη πανελλήνια βραβεία και διακρίσεις όσο ελάχιστοι συντοπίτες μας. Τέλος, την περίοδο 1981-90 διηύθυνε τη Μικτή Χορωδία Σερρών.

                Έγραψε πολλές ελεύθερες συνθέσεις, πολυάριθμα έργα για a cappella χορωδία, που αποτελούν τον κορμό της αυτούσιας συνθετικής του δημιουργίας, μουσική για θεατρικά έργα που ανέβηκαν στα Σέρρας κ.λπ.

                Διακρίθηκε για την πραότητα του χαρακτήρα και την υπομονή    του, κερδίζοντας το σεβασμό των συνεργατών του και την εκτίμηση ολόκληρου του σερραϊκού λαού, παρά την ιδιαίτερα συντηρητική του, συνολικά, στάση ζωής.

    1909 Γεννιέται στα Σέρρας. Τρίτο παιδί από τα τέσσερα -Αλεξάνδρα, Δημήτρης, Χρήστος, Μαρία- της Αμαλίας και του Πέτρου Σταματίου, μικροεμπόρου ψαριών στη λίμνη του Αχινού.

    1917 Η ομηρία σκορπά την οικογένεια. Ο πατέρας του οδηγείται στη Γερμανία, ενώ η μητέρα του με τα παιδιά οδηγούνται στη Σούμλα της Βουλγαρίας.

    1919 Από τη Βάρνα της Βουλγαρίας στη Θεσσαλονίκη. Εγκατάσταση στα παραπήγματα και τα καφενεία της παραλίας. Εκεί φθάνει και ο πατέρας, που ήδη επιστρέφει στα Σέρρας από τη δίχρονη ομηρία. Θάνατος του πατέρα και της αδελφής του Αλεξάνδρας. Ορφανεμένος επιστρέφει, δεκάχρονος πλέον, στη γενέτειρά του, τρόφιμος του Εθνικού Ορφανοτροφείου Αρρένων Σερρών.

    1922 Εκφράζει το ενδιαφέρον του για τη μουσική. Την περίοδο που ακολουθεί εντάσσεται ως κλαρινίστας -αλλά και αυτοδίδακτος κιθαριστής και φλαουτίστας- στη φιλαρμονική των προσκόπων του Οικοτροφείου Αρρένων του Εθνικού Ιδρύματος Περιθάλψεως και Μορφώσεως Ορφανών και Απόρων Ανατολικής Μακεδονίας (1919),  γνωστού στους Σερραίους από το 1926 ως Εθνικού Ορφανοτροφείου Αρρένων Σερρών. Παίρνει τα πρώτα μαθήματα θεωρίας της μουσικής από το Βασίλειο Βεηλικτσίδη (Αμισός Πόντου 1885 - Σέρρες 1959), που προσλαμβάνεται στο ίδρυμα το 1924. Ως κλαρινίστας την ίδια περίοδο συμμετέχει, ακόμα, στη συμφωνική μαντολινάτα του Γιάννη Ουζούνη (Σέρρες 1906 - Θεσ/νίκη 1977) και τις συναυλίες υπέρ του ταμείου του Γυμνασίου στα Σέρρας και τα χωριά του νομού με ρεπερτόριο Ελλήνων και ξένων συνθετών.

    1929 3 Φεβρουαρίου. Συμμετέχει στη μεγάλη συναυλία του ΑΠΟΛΛΩΝΑ Σερρών ως μέλος της ορχήστρας του. Παρουσιάζει σύνθεσή του εμπνευσμένη από την εξερεύνηση του Αμούδσεν στο Βόρειο Πόλο. Το Δημοτικό Συμβούλιο Σερρών -δήμαρχος ο Επαμεινώνδας  Τικόπουλος- χορηγεί ετήσια υποτροφία στο νεαρό μουσικό του Ορφανοτροφείου Αρρένων και απόφοιτο ήδη του περιώνυμου Γυμνασίου Σερρών για την εγγραφή του στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης και τη συνέχεια των σπουδών του. Η πρωτοποριακή απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου αποτελεί την αρχή της λαμπρής σταδιοδρομίας του σημαντικότερου των Σερραίων μουσικών. Ο καθηγητής του ωδείου Γεώργιος Άψης που εξετάζει τον υποψήφιο σπουδαστή, διαπιστώνει την άριστη γνώση των προκαταρκτικών στοιχείων θεωρίας και τον κατατάσσει στην τάξη των προχωρημένων του αείμνηστου καθηγητή των Θεωρητικών Γεωργίου Βακαλοπούλου. Κοντά στο μεγάλο αυτό δάσκαλο τελειοποιεί την κλασική του μόρφωση.

    1932 Παίρνει τα πτυχία Αρμονίας και Ενοργάνωσης. Ενορχηστρώνει, με συμβολική αμοιβή, έργα των πιο φημισμένων συνθετών της εποχής, για παράδειγμα, του Θεόφραστου Σακελλαρίδη, που είχε ορχήστρα στο θερινό κινηματοθέατρο «Μακεδονικόν», όπου αργότερα κτίστηκε η Στρατιωτική Λέσχη Θεσ/νίκης. Την ίδια εποχή ενορχηστρώνει, επίσης με συμβολική αμοιβή, τριτοετής φοιτητής ακόμη, μοντέρνες συνθέσεις για την περίφημη σερραϊκή ορχήστρα στη Θεσσαλονίκη «Πάρμεν» (Παρμενίων Αντωνιάδης).

    1933 Εγγράφεται στη Σχολή Αντίστιξης. Πτυχίο τον Ιανουάριο του 1935. Παράλληλα, για βιοποριστικούς λόγους, εργάζεται σε μουσικούς συλλόγους της Θεσσαλονίκης. Διευθυντής της πρώτης μαντολινάτας του ΟΡΦΕΑ Θεσ/νίκης. Α΄ Συναυλία: 17.12.1933.

    1934 21 Φεβρουαρίου. Ο διευθυντής του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης Αλέξανδρος Καζαντζής αποστέλλει χειρόγραφη επιστολή - πρόταση προς την Εφορεία τού υπό ίδρυση Ωδείου Σερρών ΟΡΦΕΥΣ  για την πρόσληψή του σημειώνοντας με έμφαση πως ίσως είναι ανώτερος όλων των διπλωματούχων εις την αρμονίαν και εκ των κρατίστων εις την αντίστιξιν. Είναι η χρονιά που συνθέτει τη Θύμηση (Romance) για πιάνο, βιολί και τσέλο, έργο απαρουσίαστο μέχρι το 2000!, όταν με την πρωτοβουλία του γράφοντος περιλαμβάνεται τιμητικά (εκδήλωση μνήμης) στο πρόγραμμα της 3^ης Συνάντησης Νέων Σερραίων Μουσικών («Μουσικοί από τα θρανία») στον ΟΡΦΕΑ. Διευθυντής στην ανδρική χορωδία και μαντολινάτα -άνδρες και μαθήτριες- της Αποστολικής Διακονίας Θεσ/νίκης (Συγκρότημα «Ο.Χ.Α.Ν.») μέχρι και τον επόμενο χρόνο. Α΄ Συναυλία: 16.6.1935. Εκεί γνωρίζει τη σύντροφο της ζωής του Ελένη Σταυρίδου, μαθήτρια, μέλος της μαντολινάτας  -γέννηση: Θεσ/νίκη, 1924, καταγωγή: ελληνική παροικία Αγ. Στεφάνου ΚΠολης- την οποία και παντρεύεται στη Θεσσαλονίκη αμέσως μετά τον τελειωμό του πολέμου.

    1935 Τέλη. Πτυχίο -άριστα παμψηφεί- της Σχολής Φυγής (Φούγκα). Δίνει εξετάσεις για την πρόσληψή του ως καθηγητού στη Δημόσια Εκπαίδευση χωρίς να αποδεχθεί το διορισμό του. Οι εξετάσεις γίνονταν στη Βαρβάκειο Σχολή των Αθηνών. Επικεφαλής των εξεταστών ήταν οι Διονύσιος Λαυράγκας (1864-1941) και Μάριος Βάρβογλης (1885-1967). Αξίζει να αναφερθεί ότι και οι δύο, αλλά ιδιαίτερα ο Μ.Β., αναφέρονται στο γραπτό του Μακεδόνα σπουδαστή, που τελικά κατατάσσεται δεύτερος. 15 Απριλίου. Προσλαμβάνεται στο αρτισύστατο Ωδείον Σερρών ΟΡΦΕΥΣ (1934-1940). Ο διευθυντής του Κρατικού Ωδείου Θεσ/νίκης Αλέξανδρος Καζαντζής εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόσληψη και συμπληρώνει πως το ωδείο των Σερρών δύναται υπερηφάνως να υπολογίζη ότι ο συμπαθέστατος και σεμνός αυτός νέος έχει τα ανώτατα θεωρητικά διπλώματα εις όλην την Ελλάδα. Διδάσκει πιάνο, πνευστά, θεωρητικά και ιστορία της μουσικής και διευθύνει τις χορωδίες του ιδρύματος (παιδική -η πρώτη άξια μνείας πολυφωνική παιδική χορωδία της πόλης-, ανδρική, γυναικεία). Την ίδια χρονιά, και μέχρι το 1937, συνθέτει τα πρώτα ελεύθερα έργα για παιδική χορωδία -δύο ή τρεις φωνές και πιάνο- για να ακολουθήσει το τελευταίο Τι φοβητσιάρικο παιδί το 1942. Είναι άγνωστο αν τα έργα αυτά παρουσιάστηκαν την περίοδο της θητείας του στο ωδείο. Απαρουσιάστα, επίσης, παρέμειναν και μετά την επάνοδό στα Σέρρας το 1951.

    1936 Οκτώβριος. Διδάσκει πατριωτικά τραγούδια και ύμνους στους δασκάλους της πόλης χωρίς αμοιβή και με τη μεσολάβηση του Ωδείου Σερρών ΟΡΦΕΥΣ.

    1938 Διδάσκει τακτικά στη Φιλαρμονική Πενταπόλεως Σερρών μέχρι τη στράτευσή του και την κήρυξη του πολέμου το 1940. Α΄ εμφάνιση: Χριστούγεννα 1939. Όπως διαπιστώνεται από το σωζόμενο αρχειακό υλικό, η πρόσκληση και η συνεργασία του ως πρώτου μουσικοδιδασκάλου και διευθυντή του συγκροτήματος χρονολογείται ακόμα από την περίοδο των πρώτων χρόνων από την ίδρυση του 1936. Οκτώβριος. Εργάζεται επί λίγους μήνες στο Ιδιωτικό Εκπαιδευτήριο των Σερρών του Γεωργίου Κηροπλάστη.

Διδάσκει περιστασιακά στη φιλαρμονική της Ε.Ο.Ν.

    1939 Ιανουάριος. Ματαιώνει, μετά από προτροπή του Κρατικού Ωδείου Θεσ/νίκης προς το Ωδείο Σερρών ΟΡΦΕΥΣ, διορισμό του στην Καβάλα. Οκτώβριος. Προτείνεται από την Εφορεία του ωδείου για τη συγκρότηση χορωδίας στην Ε.Ο.Ν.

    1940 Μάρτιος. Το Ωδείον Σερρών ΟΡΦΕΥΣ στα πρόθυρα της διάλυσης εξαιτίας της οριστικής περικοπής των μόνιμων πόρων του. Η Εφορεία του προχωρά στην υποχρεωτική καταγγελία των συμβάσεων του ιδρύματος με τους καθηγητές και το μόνιμο προσωπικό.

    1941 25 Νοεμβρίου. Με τη μεσολάβηση του πρώην Γυμνασιάρχη Σερρών και τότε Γενικού Επιθεωρητή της Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης Δημητρίου Mισυρλή, προσλαμβάνεται από το ΜΕΓΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ Εδέσσης για την οργάνωση και διεύθυνση της μικτής χορωδίας. Εργάζεται με υποδειγματικό τρόπο χαρίζοντας στο σύλλογο και στην πόλη την αίγλη που άρμοζε στον πολιτισμό και στην ιστορία τους.

    1945 Διδάσκει μέχρι και το 1950 στο Αμερικανικό Κολλέγιο της Θεσσαλονίκης ΑΝΑΤΟΛΙΑ. Παράλληλα διευθύνει την περίφημη ανδρική χορωδία του ΘΕΡΜΑΪΚΟΥ της ίδιας πόλης.

    1951 Μάρτιος. Επανέρχεται οριστικά στα Σέρρας και μετά από πρόσκληση του ΟΡΦΕΑ -πρόεδρος ο γιατρός Χρήστος Χρηστίδης- αναλαμβάνει (18.5) τη διεύθυνση της ανασυσταθείσης και πρώτης μεταπολεμικής μικτής χορωδίας του ομίλου αλλά και την οργάνωση τμήματος νέων μαθητών του ομίλου (πιάνο, κιθάρα, μαντολίνο, ακορντεόν).

Δεν αποδέχεται προτάσεις για εργασία από το Α.Π.Θ. Θεσ/νίκης (οργάνωση χορωδίας του Πειραματικού Γυμνασίου) και την Καβάλα. Η απόφασή του να εργασθεί στην ιδιαίτερη πατρίδα του είναι αμετάκλητη. Διδάσκει θεωρία της μουσικής στη φιλαρμονική του Δήμου Σερρών μέχρι και το 1963-64. Στο διάστημα αυτό το συγκρότημα καταγράφει στο ενεργητικό του αξιολογότατες εμφανίσεις με διευθυντή τον ίδιο, ιδιαίτερα στα κεντρικά σημεία της πόλης και τις απόμακρες γειτονιές της πόλης με τις γνωστές λαϊκές συναυλίες - «πλατείες». Ρεπερτόριο: Αποσπάσματα έργων μεγάλων συνθετών της Δύσης, ελληνικά δημώδη και δικές του συνθέσεις, επεξεργασίες και μεταφορές για μπάντα. Την ίδια περίοδο διδάσκει στην επανασυσταθείσα (1947) μετά τον πόλεμο του 1940 Φιλαρμονική Πενταπόλεως. Παραμένει εκεί μέχρι τις αρχές του επόμενου χρόνου, που διορίζεται στο Δημόσιο. Έργα του (επεξ.: Η Πίνδος, Ιαν. 1952, κ.λπ.) φυλάσσονται στο αρχείο της φιλαρμονικής. 30 Ιουνίου (η ημερομηνία στην έντυπη παρτιτούρα). Γράφει τον Ύμνο του «Ορφέως» σε ποίηση του λογίου γιατρού Ιπποκράτους Μακρή. 1 Ιουλίου. Σύντομη εμφάνιση με τη νέα χορωδία του ΟΡΦΕΑ για τα 46 χρόνια από την ίδρυση. Στο πιάνο η Χρυσούλα Καλαϊτζή.

    1952 3 Φεβρουαρίου. Α΄ Μεγάλη μεταπολεμική Συναυλία του ΟΡΦΕΑ. Χορωδίες γυναικών, ανδρών, μικτή -120 μέλη-, μαθητές- κιθαριστές του ομίλου. Ο τοπικός τύπος χαιρετίζει το γεγονός: «Η πρώτη εμφάνισις της Μικτής Χορωδίας του Ορφέως απετέλεσε τον συναγερμόν των φιλομούσων». 25 Φεβρουαρίου. Διορίζεται καθηγητής στο Γυμνάσιο Αρρένων Σερρών. 28 Σεπτεμβρίου. Συναυλία στη Θεσσαλονίκη (Εκδηλώσεις Διεθνούς Εκθέσεως, ραδιοφωνική μετάδοση).

    1953 Φεβρουάριος. Προετοιμάζει τη νέα 30μελή μαντολινάτα του ΟΡΦΕΑ. Το συγκρότημα χαρακτηρίζεται από τα καλύτερα στην Ελλάδα. Αναπτύσσει πολυσήμαντη δραστηριότητα και απαρτίζεται από άριστους μουσικούς, που επί μισόν και πλέον αιώνα συμμετέχουν και εργάζονται χωρίς αμοιβή σε κάθε είδους μουσικά σχήματα της πόλης. Διαλύεται, ουσιαστικά, στα τέλη της δεκαετίας του 1970. 25 Σεπτεμβρίου. Συναυλία στη Θεσσαλονίκη, χορωδία, μαντολινάτα (α΄ σύντομη εμφάνιση), εκδηλώσεις της Διεθνούς Εκθέσεως (ραδιοφωνική μετάδοση).

    1954 25 Φεβρουαρίου. Παρουσιάζει τις επεξεργασίες του των νέων τοπικών δημοτικών τραγουδιών στην Α΄ κοινή Συναυλία της μικτής χορωδίας του ΟΡΦΕΑ με τη νέα μαντολινάτα. Αρχές Μαρτίου - τέλος 1956. Επηρεασμένος από ιδιαίτερα έντονα προσωπικά του βιώματα συνθέτει σειρά 19 αφιερωμένων έργων για πιάνο, με πρώτο την Παράξενη Σερενάτα. Οι περισσότερες από τις μελωδίες τους θα παραμείνουν απαρουσίαστες και άγνωστες στο σερραϊκό κοινό. Μερικές απ’ αυτές θα αποτελέσουν τον κορμό της συνθετικής εργασίας του ιδίου το 1957, όταν ο ΟΡΦΕΑΣ και τα σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης ανεβάζουν την 8.5 στα Σέρρας την Αντιγόνη του Σοφοκλή. 40 χρόνια μετά, το 1993-94, ο γράφων, σε συνεργασία με το συνθέτη, επιμελείται την ηλεκτρονική μεταφορά 8 έργων -χάθηκαν τα 11- από τα χειρόγραφα σε έντυπες παρτιτούρες. Δύο απ’ αυτά (Νυχτερινό, Tango) παρουσιάζονται με πρωτοβουλία του γράφοντος το 2000 στην 3^η Συνάντηση Νέων Σερραίων Μουσικών («Μουσικοί από τα θρανία») στον ΟΡΦΕΑ. Το 2001, τέλος, περιλαμβάνονται στην έκδοση των 10 έργων του για πιάνο, πιάνο - βιολί - τσέλο, φωνή και πιάνο σε CD ROM από τη Δημοτική Επιχείρηση Πολιτιστικής και Κοινωνικής Ανάπτυξης (Δ.Ε.Π.Κ.Α) του Δήμου Σερρών. 2 Ιουνίου: Συναυλία στο Βασιλικό Θέατρο της Θεσσαλονίκης για τα 50χρονα του ΟΡΦΕΑ. Οργάνωση: Σερραϊκή Αδελφότης. Μικτή χορωδία, μαντολινάτα. Σύνολο εκτελεστών: 150. Οργανώνει κλιμάκιο ανδρικής πολυφωνικής εκκλησιαστικής χορωδίας στον ΟΡΦΕΑ. Λειτουργία Ι. Χρυσοστόμου, σύνθεση: Ιω. Σακελλαρίδη, εναρμόνιση του ιδίου. Τακτικές λειτουργίες μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1960, Τροπάριο Κασσιανής -σύνθεση Θεμ. Πολυκράτους- στον Ταξιάρχη της πόλης έως και το 1972, που το παρουσιάζει σε μεταφορά του για τετράφωνη μικτή χορωδία.

    1955 Εργάζεται στο ιδιωτικό γυμνάσιο των Ιωάννη Σαρτζετάκη - Χρήστου Δημούδη της Πεντάπολης Σερρών (λειτουργία: 1955-1971) τουλάχιστο μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’60.

    1956 10 Απριλίου. Η Α΄ λειτουργία της νέας εκκλησιαστικής χορωδίας του ΟΡΦΕΑ στον ι.ν. του Αγ. Παντελεήμονος Σερρών. 23 Σεπτεμβρίου. Συναυλία στη Θεσσαλονίκη, εκδηλώσεις της Διεθνούς Εκθέσεως.

    1957 Γράφει τη μουσική για την Αντιγόνη του Σοφοκλή που ανεβάζουν ο ΟΡΦΕΑΣ και τα σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης στα Σέρρας την 8.5. Διδασκαλία Μιλτιάδη Αντωνιάδη. 11 Ιουλίου. Συναυλία Υπό το Σεληνόφως στην Ακρόπολη (Κουλά) των Σερρών «ενώπιον 2000 ακροατών» με την 90μελή μικτή χορωδία του ΟΡΦΕΑ. Η Νομαρχία αποδέχεται πρώτη φορά πρόταση του Δήμου για τη σύσταση του «Συνεργείου Φιλαρμονικής». Είναι η χρονιά που το Δημοτικό Συμβούλιο ανακοινώνει στον τοπικό τύπο την απόφαση με αριθμό 261/57 «περί δωρεάν εκμαθήσεως μουσικών οργάνων υπό του Αρχιμουσικού Χρήστου Σταματίου για τους εφήβους της πόλεως Σερρών, προς αρτιωτέραν επάνδρωσιν της φιλαρμονικής».

    1959 21 Απριλίου. Η πρώτη συναυλία της (ανδρικής) χορωδίας και μαντολινάτας του ΟΡΦΕΑ στα Σέρρας με την πρωταγωνίστρια της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Αθηνών Ανθή Ζαχαράτου. Συνοδεία πιάνου: Γεώργιος Θυμής. 12 Σεπτεμβρίου. Β΄ Βραβείο με την 80μελή a cappella μικτή χορωδία του ΟΡΦΕΑ στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Χορωδιών στο Παναθηναϊκό Στάδιο των Αθηνών. Οργάνωση Α.Σ.Δ.Α.Ν. Υποχρεωτικό τραγούδι το εναρμονισμένο από τον ίδιο για τετράφωνη μικτή χορωδία Έγια Μόλα του Μανώλη Καλομοίρη. Συμμετέχουν: Όλαι αι ελληνικαί χορωδίαι, ο Νίκος Μοσχονάς, 700 συντελεσταί και η μεγάλη Συμφωνική Ορχήστρα του Ε.Ι.Ρ. υπό την διεύθυνσιν του Αντιόχου Ευαγγελάτου.

    1963 5 Μαρτίου. Αίθουσα «Παρνασσού» Αθηνών. Η Μακεδονική Εστία Αθηνών οργανώνει Πανηγυρικό Εορτασμό από της Απελευθερώσεως των Σερρών. Παίρνουν μέρος οι πρωταγωνιστές του Βασιλικού Θεάτρου Αθηνών Αντιγόνη Βαλάκου, Μιράντα Μυράτ, Παντελής Ζερβός, ο Σερραίος λογοτέχνης Γιώργος Καφταντζής και η μικτή χορωδία και μαντολινάτα του ΟΡΦΕΑ. Η διακεκριμένη δημοσιογράφος της Βραδυνής, φ. 9.3.1963, Αλεξάνδρα Λαλαούνη σημειώνει: «... και μου έκανε ξεχωριστή εντύπωση η απλότης της εναρμονίσεως των τραγουδιών. Ήταν φανερή η ικανότητα του διευθυντού κ. Σταματίου τόσο στη διεύθυνση της χορωδίας, όσο και της μανδολινάτας. Ας δεχθή μαζί με τα θυελλώδη χειροκροτήματα του κόσμου και τα δικά μου συγχαρητήρια». Στην Ελληνική Ώρα Πειραιώς, φ. 11.3.1963, επίσης, ο μουσικοκριτικός Ιωάννης Γιαννούλης [«Γ»] σημειώνει: «... Οι ωραίες δροσερές φωνές των Σερραίων ερασιτεχνών σ’ ένα σύνολο πειθαρχημένο, ελαστικό σονάρουν αφάνταστα με την Μανδολινάτα. Το τραγούδι τους φυσικό, απλό γεμίζει γοητεία από χάρι, που δίνει στα ‘διαμάντια’ που ερμηνεύουν, όχι μόνο τις προθέσεις του διασκευαστή αρχιμουσικού κ. Χρ. Σταματίου, αλλά και όλο το βαθύ κόμμα των στίχων, με τον περίφημο τοπικό ιδιωματισμό».

    1964 21 Σεπτεμβρίου. Φεστιβάλ Αθηνών, Θέατρο Ηρώδου του Αττικού, Βραδιά [έξι] Ελληνικών Χορωδιών. Συμμετέχει με τη μικτή χορωδία του ΟΡΦΕΑ -62 μέλη-. Πρόγραμμα: Σερραϊκά δημώδη τραγούδια, εναρμόνιση του ιδίου. 27 Σεπτεμβρίου. Θεσσαλονίκη. Αίθουσα «Παλαί ντε Σπορ». Με τη μικτή χορωδία και μαντολινάτα. Οργανώτρια η Διεθνής Έκθεση.

    1966 Γράφει τη μουσική για τον Καπετάν Γιακουμή, κωμειδύλλιο του Δημητρίου Κόκκου, που ανεβάζει ο ΟΡΦΕΑΣ το Φεβρουάριο (πρώτη: 22.2.1967) της επόμενης χρονιάς -7 παραστάσεις στα Σέρρας, 1 στην Καβάλα- με τη συμμετοχή της μικτής χορωδίας και συνοδεία πιάνου από τον ίδιο.

    1970 13 Μαΐου. Δεύτερη συναυλία του ΟΡΦΕΑ με την την πρωταγωνίστρια της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Αθηνών Ανθή Ζαχαράτου και τη μικτή χορωδία του ομίλου. Στο πιάνο ο Μιχ. Φιλιππάκης.

    1972 Φεβρουάριος. Εναρμονίζει την Κασσιανή του Θεμιστοκλή Πολυκράτους (ανδρική) για τετράφωνη μικτή χορωδία. Παρουσίασή της στο γυναικωνίτη του μητροπολιτικού ναού των Παμμεγίστων Ταξιαρχών μέχρι και το 1980 με τη μικτή χορωδία του ΟΡΦΕΑ, παρά τη διακοπή συνεργασίας του με τον όμιλο το 1978, και στη συνέχεια μέχρι και το 1994 με τη Μικτή Χορωδία Σερρών, παρά τη διάλυσή της το 1990.

    1975 Συνταξιοδοτείται από το Δημόσιο.

    1976 12 Σεπτεμβρίου. Παίρνει το πρώτο βραβείο με τη μικτή χορωδία του ΟΡΦΕΑ στον Πρώτο Παμβορειοελλαδικό Διαγωνισμό Χορωδιών στην Έδεσσα. Βραβεύεται επίσης για τις επεξεργασίες του των δημοτικών τραγουδιών.

    1977 8 Ιανουαρίου. Τιμητική εκδήλωση του ΟΡΦΕΑ για τα 55 χρόνια καλλιτεχνικής προσφοράς του (1922-1977).

    1978 Προσωρινή ασθένεια (καρδιακό επεισόδιο) αλλά περισσότερο η προβληματική πλέον συνεργασία του με το Δ.Σ. του ΟΡΦΕΑ, τον οδηγούν σε παραίτηση από τη θέση του διευθυντή της μικτής χορωδίας και την οριστική  διακοπή της συνεργασίας του με το σύλλογο που υπηρέτησε με θέρμη επί 27 χρόνια.

    1981 Σεπτέμβριος. Αναλαμβάνει τη διεύθυνση της νεοσύστατης από τον γράφοντα Μικτής Χορωδίας Σερρών (Μ.Χ.Σ.) μέχρι τη διάλυσή της το 1990. Α΄ Συναυλία στα Σέρρας την 27.12 της ίδιας χρονιάς. 6 Δεκεμβρίου. Βραβεύεται από τη Μουσική Εταιρεία Βορείου Ελλάδος (Θεσσαλονίκη) για την πολύχρονη προσφορά του στον τομέα της χορωδιακής μουσικής και την πολύτιμη εργασία στα δημοτικά τραγούδια της Μακεδονίας.

    1983 Εκδίδονται σε 1000 αντίτυπα τα πρώτα 25 εναρμονισμένα για μικτή χορωδία Τραγούδια της περιοχής Σερρών. Ιδέα και επιμέλεια του γράφοντος. Αποστέλλονται σε όλες τις ελληνικές χορωδίες και σχολεία του εξωτερικού. Ο τοπικός Παρατηρητής, φ. 4.10, καταγράφει το γεγονός: «... Το θέμα και η σήμανσή του αποκτά περισσότερη βαρύτητα, διότι έχει αξία και ιστορική μουσικά: Το κάθε δημοτικό τραγούδι είναι γραμμένο μουσικά (πεντάγραμμο, κλπ.) από τον καταξιωμένο Μουσικό κ. Χρήστο Σταματίου». Παρουσίαση από τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών την 15.12.1984. 26 Απριλίου. Πρωτοποριακή συναυλία με έργα εκκλησιαστικής πολυφωνικής μουσικής συνθετών της Δύσης αλλά και δικές του συνθέσεις στην αλειτούργητη παλιά μητρόπολη των Αγίων Θεοδώρων της πόλης. Οργάνωση - συμμετοχή: Μικτή Χορωδία Σερρών.

    1984 21 Ιουνίου. Η δεύτερη εντυπωσιακή συναυλία με έργα εκκλησιαστικής πολυφωνικής μουσικής στην παλιά μητρόπολη των Αγίων Θεοδώρων παρουσία τού μόλις ενθρονισθέντος μητροπολίτη Μαξίμου.

    1986 Θεσσαλονικείς καλλιτέχνες, με επικεφαλής τον πιανίστα Νίκο Αστρινίδη, παρουσιάζουν συνθέσεις του. Συναυλία της Σερραϊκής Πολιτιστικής Εταιρείας (Σ.Π.Ε.) στην αίθουσά της. Συμμετοχή της Μικτής Χορωδίας Σερρών.

    1990 Πρώτη δημόσια παρουσίαση του δικού του πολυφωνικού Χερουβικού Ύμνου με τη Μικτή Χορωδία Σερρών. Εναρμόνιση για τετράφωνη ανδρική χορωδία: 6.3.1992.

22 Δεκεμβρίου. Δίνει την τελευταία συναυλία -μνήμη Μίμη Στεφανίδη- με τη Μικτή Χορωδία Σερρών στην αίθουσα της Σερραϊκής Πολιτιστικής Εταιρίας (Σ.Π.Ε.), συμπληρώνοντας 68 χρόνια συνεχούς πανελλήνιας μουσικής δραστηριότητας.

Η Μικτή Χορωδία Σερρών (ίδρ.: 1981) διαλύεται. Ωστόσο, η Κασσιανή θα παρουσιάζεται στο μ.ν. των Παμμεγίστων Ταξιαρχών μέχρι και το 1994 υπό την διεύθυνσή του.

    1993 Με την πρωτοβουλία και επιμέλεια του γράφοντος πραγματοποιείται η ηλεκτρονική αποτύπωση των 10 έργων για πιάνο, πιάνο - βιολί - τσέλο, βιολί. Η έκδοσή τους σε CD ROM θα πραγματοποιηθεί το 2001 από τη Δημοτική Επιχείρηση Πολιτιστικής και Κοινωνικής Ανάπτυξης (Δ.Ε.Π.Κ.Α.) του Δήμου Σερρών (βλ. και 1954).

    1995 26 Μαΐου. Βραβεύεται από την Οργανωτική Επιτροπή του Βαλκανικού Συνεδρίου Μουσικής για την αδιάκοπη προσφορά του στην ελληνική μουσική. 26-28 Μαΐου. Α΄ Πανελλήνιο Χορωδιακό Φεστιβάλ στα Σέρρας. Έργα του περιλαμβάνονται στο ρεπερτόριο του συνόλου των χορωδιών που συμμετέχουν. Οκτώβριος. Ιδρύεται από τον γράφοντα πολιτιστικός σύλλογος με τον τίτλο «Εταιρία Φιλομούσων Σερρών ‘Χρήστος Σταματίου’». Τμήματα: Μουσικό Αρχείο και  πολυφωνική εκκλησιαστική χορωδία με διευθυντή το Γιάννη Βαγενά.

    1996 Δημοσιεύεται πρώτη φορά Κατάλογος έργων του στα δικά μας Οκτώ κείμενα σερραϊκής μουσικής ιστοριογραφίας, σελ. 34-38.

    1998 27 Αυγούστου. Πεθαίνει στα Σέρρας. Η είδηση καταγράφεται από εμάς στον τοπικό Παρατηρητή,  φ. 1.9.1998, με τον τίτλο Έφυγε ένας σημαντικός Σερραίος.

Αφιέρωμα για τα 10 χρόνια από το θάνατο του συνθέτη βλέπε στο τέλος του κειμένου της ιστοσελίδας μας "Επιλογές από την ιστορία της έντεχνης μουσικής στην πόλη των Σερρών κατά τους πρώτους χρόνους του 21ου αιώνα "

ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ

1909 - 1998

Συλλογή

Από το Μουσικό Αρχείο του Γιώργου Κ. Αγγειοπλάστη

(Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σερρών)